سلامت نیوز: بانک جهانی در گزارشی در سال گذشته، میزان خسارت ناشی از نابودی جنگل‌های ایران را سالانه بیش از هفت میلیارد دلار اعلام کرده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ، همچنین هر سال6% درصد از جنگل‌های ایران در آتش می‌سوزد. از عوامل دیگر تخریب جنگل‌ها می‌توان به پدیده‌ای به نام زمین‌خواری که عمدتا در قالب فروش قانونی طبیعت توسط نهادهای مختلف اتفاق می‌افتد، اشاره کرد. بنابر گزارشی، این پدیده ٢٣درصد از جنگل‌های شمال را نابود کرده است. از خشک‌شدن دریاچه ارومیه، به‌عنوان بزرگ‌ترین رخداد بیابان‌زایی قرن٢١یاد می‌شود. از میان هزار تالاب ایران، ٨٠٠تالاب در شرایط بحرانی به‌سر می‌برند که ٨٠ درصد تالاب‌های کشور را دربر می‌گیرند که یا خشک شده‌اند یا در حال خشک‌شدن و ازبین‌رفتن هستند.

در مورد وضعیت آب‌های سطحی، طبق آخرین اظهارنظرها ایران با بهره‌برداری از ٩٧درصد آب‌های سطحی خود، عملا همه رودخانه‌های خود را خشک کرده است و دیگر آبی در طبیعت باقی نمانده است. در حالی میزان برداشت ایران از منابع آب زیرزمینی‌اش ٧۴درصد است که بیش از ۶٠درصد برداشت از منابع زیرزمینی در شاخص فاجعه تعریف می‌شود. نتیجه این میزان برداشت، پدیده فرونشست زمین را در بسیاری از استان‌های کشور رقم زده است. زمین دشت تهران ٣۶ سانتی‌متر در سال فرونشست می‌کند که بالاترین نرخ فرونشست در دنیاست. این میزان از فرونشست زمین ٩٠برابر حد بحرانی استانداردهای جهانی است.

در گفت‌وگویی با اسماعیل کهرم‌، مشاور پیشین رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و فعال محیط‌‌زیست به بررسی این وضعیت پرداخته که در ادامه می‌آید.

چرا ساختار مدیریتی کشور در راس آن دولت و مجلس، سیاست‌های مناسب پیشگیری را در دستور کار قرار نمی‌دهد؟ تا کی باید آمار بدهیم و از وضعیت نگران کننده بگوییم؟

اول اینکه باید عرض کنم که بنده صحبت‌های رئیس سازمان حفاظت محیط زیست را قبول ندارم. چرا که اگر شما نگاه کنید می‌بینید که وضع ما از سوریه و عراق و کشورهای همسایه بدتر که نیست. تازه در آرامش و امنیت بسر می‌بریم. این یک مساله است. دوم اینکه من به عنوان یک استاد دانشگاه و علاقه‌مند به محیطزیست می‌گویم آب نیست، خاک دارد فرسایش پیدا می‌کند، جنگل‌ها دارند از بین می‌روند و... این موارد را بنده اخطار می‌دهم و می‌گویم که برای مثال سازمان‌های مسئول مثل سازمان حفاظت محیط زیست کاری انجام دهد و اقدامی بکند. برای مثال آقای کلانتری به چه کسی ‌می‌گوید که وضع محیط‌زیست خراب است؟ چه کسی غیر از خود ایشان به عنوان مقام مسئول باید اقدام کند؟

آمارها از وضعیت نگران کننده محیط زیست می‌گویند. چه نقدی می‌توان به برنامه‌ها و سیاست‌‌های دولت و مجلس در این زمینه وارد کرد؟

ببینید معمولا مسئولان ما به جای حل مساله به دنبال طرح مساله هستند و فقط به فکر مزایایی هستند که آن جایگاه برای‌شان می‌آورد هستند. این نقد به همه مسئولان دولتی و مجلس وارد است. برای مثال آقای کلانتری نمی‌گوید که من برای اینکه از عهده این مسئولیت بربیایم، امکانات می‌خواهم. حداقل پنج‌هزار محیط‌بان میخواهم. او باید شرایطی را می‌گذاشت و بعد مسئولیت را برعهده می‌گرفت. برای الان رئیس سازمان محیط زیست بیش از یک سال است که این پست را قبول کرده‌اند اما همان حرف‌های مدیران قبلی را تکرار می‌کنند. یعنی پس فردا که ازاین سمت رفتند می‌گویند که من خرابه تحویل گرفتم. مردم انتظار دارند که جناب عالی با هفت هزار پرسنل این سازمان کاری انجام بدهید.

در طول ۴٠سال اخیر، سدسازی مهم‌ترین و جدی‌ترین اولویت برای مدیریت منابع آبی تعریف شده است، درحالی‌که حدود ۶٠درصد کل ظرفیت سدهای موجود بدون آب مانده است. در این زمینه توضیح می‌دهید؟

برای مثال روز اولی که رئیس سازمان محیط زیست آمد گفت: اولویت ما مساله آب است. حالا پس از یک سال باید بگویند که برای وضعیت آب چه کار کرده‌اند؟ اینکه این تعداد یوز پلنگ از دست دادیم چیزی جز نتیجه اهمال مسئولان محیط زیست نیست. یا همین موضوع گورخرها که یک جنجال به پا کرد. از سوی دیگر شما ببینید 92تا93درصد از آب دریافتی در کشور صرف کشاورزی، چهار تا پنج درصد صرف صنعت و تنها سه تا چهار درصد صرف آب شرب می‌شود، به این ترتیب هر چقدر که مردم در مصرف آب صرفه جویی کنند تنها سه تا چهار درصد از آب مصرفی در کشور بهینه مصرف خواهد شد. در حالی که نیاز واقعی کشور ما مصرف بهینه آب در بخش کشاورزی است. اگر تصمیمات در مورد آب، داهیانه و عاقلانه باشد همین میزان آب دریافتی هم برای کشور کافی است. مصوبه مجلس برای صدور پروانه چاه‌های عمیق بدون مجوزی که قبل از سال 85 از مصوبات و تصمیمات غلطی است که بدون مشورت با کسانی که در این زمینه‌ها اطلاع دارند و به دنبال آبادانی کشور هستند گرفته شده است. تصمیماتی که کشور را دچار مشکلات عدیده‌ای از نظر منابع آب کرده و می‌کند. برای مثال موضوع آب مشکلی نیست که به دست یک وزارتخانه و یا سازمان محیط زیست باشد بلکه لازم است با همکاری‌های فراسازمانی و فراارگانی و در عین حال فرهنگ‌سازی، گام‌های اساسی در این زمینه برداشته شود.