سلامت نیوز:عضو کميته اپيدميولوژي ستاد کروناي استان تهران با اشاره به چگونگي انتخاب و اجراي مداخلات موثر براي مهار و کنترل اپيدمي کرونا؛ ضمن انتقاد از اظهار نظرهاي غيرمستند برخي کارشناسان و متخصصان باليني مبني بر رد يا تاييد يک مداخله و اثرات آن بر رفتار و واکنشهاي اجتماعي مردم، گفت:
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی ،در حال حاضر طرح محله محور شهيد سليماني براي مقابله با کرونا در حال اجراست که در صورت پوشش کامل و موفقيت طرح ميتوانيم اميدوار باشيم که طي 3 يا 4 ماه به مرحله کنترل اپيدمي برسيم.دکتر حميد سوري استاد اپيدميولوژي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با اشاره به چگونگي انتخاب و اجراي مداخله موثر براي کنترل اپيدميها، اظهار کرد:
الگوي اپيدميهايي مانند کوويد 19 از جامعهاي به جامعه ديگر متفاوت است، بنابراين مداخلات مؤثر صرفاً نميتواند بر پايه کپي کردن و يا به شکل وارداتي از ساير کشورها اعمال شود و براي انتخاب و اجراي مداخله صحيح بايد شاخصهاي اپيدميولوژيک، شرايط زماني، امکانات، مقدورات و بضاعتهاي هر کشور مورد ارزيابي قرار گيرد.
وي با تأکيد بر اينکه مبناي مداخلات اعمالشده در کشور بايد مطالعات مستند، سيستماتيک و بومي انجام شده در همان کشور باشد، گفت: براي انتخاب مداخله موثر در مهار کرونا، اولاً بايد شرايط اپيدميولوژيک جامعه را به صورت دقيق تحليل و ارزيابي کرده، سپس مطالعات مدون بومي انجام داده و درنهايت با استناد به نتايج وضعيت اپيدميولوژيک بيماري در جامعه؛ مداخله داراي بيشترين اثربخشي، امکانپذيري و هزينه اثربخشي را انتخاب کنيم.
هر مداخلهاي تابع شرايط زماني اپيدمي
اين اپيدميولوژيست با تأکيد بر اينکه هر مداخلهاي تابع شرايط زماني اپيدمي بوده و در همه زمانها قابل نتيجهگيري يکسان نيست، گفت: شايد اجراي يک مداخله هشت ماه قبل و اوايل شروع اپيدمي لازم و اثربخش بود، ولي اجراي آن در زمان و شرايط فعلي تأثيري ندارد، بهعنوان مثال مداخله قرنطينه معکوس در هفتههاي اول اپيدمي ميتوانست بسيار کمککننده باشد ولي از آن استفاده نشد، لذا اگر الان بعد از گذشت ماهها از آغاز اپيدمي بخواهيم از آن استفاده کنيم، ارزش اجرايي و نتيجه اثربخشي نخواهد داشت.
وي همچنين با بيان اينکه نقطه نظرات کارشناسان که تنها نظرات شخصي خود را بيان ميکنند، پايينترين سطح مستندات علمي براي انتخاب يا رد مداخلات است، عنوان کرد: نظر يک کارشناس الزاماً به معناي قطعيت و اثربخشي مداخلات و تصميمگيريها نيست، چراکه کارشناسان بر اساس يکسري تجارب خام و پيشينه تجربي خود قضاوت و اظهارنظر ميکنند که الزاماً ممکن است منطبق بر شرايط واقعي موجود نباشد، ضمن اينکه تجربيات خام روزمره شخصي که از بيمارستانها، مطبها، کلينيکها و محيطهاي پيرامون افراد نتيجهگيري ميشود، الزاماً نميتواند نماينده کاملي ازآنچه واقعاً در جامعه ميگذرد باشد و لذا تعميمپذيري آن به کل جامعه اغلب با خطا همراه است.
انتقاد از کليگوييهاي بدون مطالعه
سوري با انتقاد از کليگوييهاي بدون مطالعه و توصيههاي غيرعلمي برخي متخصصان باليني براي کنترل اپيدمي کرونا، عنوان کرد: بهعنوان نمونه برخي تنها باگذشت 5 روز از اعمال محدوديتها، تأثير تعطيلات اخير ادارات و مشاغل را بسيار مؤثر دانسته و توصيه به ادامه اين سياست کردهاند، اين در حالي است که پيامدهاي هر مداخله حداقل 10 روز تا دو هفته بعد از شروع مشخص ميشود؛ بنابراين مشاهدات سطحي افراد نميتواند تائيد کننده اثربخشي مداخلات باشد.
عضو کميته اپيدميولوژي ستاد کروناي تهران خطاب به برخي متخصصان باليني و کارشناسان تريبون دار، اظهار کرد: اين افراد بايد در ارائه نقطه نظرات خود بخصوص در حوزه اعمال مداخلات اپيدميولوژيک بسيار دقت کرده و وسواس نشان دهند و بدون مطالعه و مستند علمي موثق اظهارنظر نکنند، چراکه به دنبال آن يک تقاضاي القايي نادرست در جامعه ايجاد شده و ذهن سياستگذاران نيز به انحراف کشيده ميشود.اين استاد دانشگاه با بيان اينکه اين انتقاد به برخي کارشناسان کميتههاي علمي مقابله با اپيدمي در کشور نيز وارد است، گفت:
گاه برخي اظهارنظرها در اين کميتهها به استناد تجربيات شخصي و کلي افراد از مسئله است، درصورتيکه تصميمات کميته علمي بايد به استناد مطالعات بوميِ سفارش دادهشده در خصوص سياستگذاريها باشد، در غير اين صورت احتمال خطاي تصميمات بسيار بالاست.سوري با بيان اينکه متأسفانه کمتوجهي به مطالعات بومي در کشور ما باعث شده که تصميمات با احتمال خطاي بالا همراه باشد، گفت: به همين دليل اغلب نتيجه مطلوب حاصل نشده و منابع داخلي کشور نيز در اين ميان حيف ميشود.
انتقاد از توصيه انجام تست انبوه کرونا
اين استاد اپيدميولوژي دانشگاه همچنين با انتقاد از توصيه برخي مبني بر انجام تست انبوه کرونا در سطح جامعه، اظهار کرد: تست انبوه بايد در گروههاي خاص و هدفمند انجام شود و انجام آن به شکل کور در کل جامعه در شرايط فعلي نه بهصرفه است و نه اثربخش؛ به عبارت ديگر در شرايط فعلي اپيدمي انجام تست انبوه تنها در طرح محله محور براي شناسايي و رديابي هوشمندانه و فني مبتلايان و تماسهاي نزديک آنان مؤثر خواهد بود.وي با بيان اينکه متأسفانه اصرار برخي مبني بر انجام تست انبوه کور در جامعه، شائبه اهداف و منافع جنبي و فردي را ايجاد ميکند، گفت:
بنابراين بدون استناد و مطالعه حرف زدن و اظهارنظر کردن در دفاع يا رد يک مداخله نميتواند مبناي تصميمگيري باشد.سوري با بيان اينکه متاسفانه برخي درصدد کمرنگ جلوه دادن برنامههاي پيشگيري و کنترل مؤثر اپيدمي هستنند، ادامه داد: متاسفانه مديريت ضعيف دارو، تجهيزات پزشکي، تستهاي آزمايشگاهي، بستريهاي چند صدميليوني در بيمارستانهاي خصوصي، واکسنهاي در مرحله کار آزمايي و ... جذابيتهايي را براي عدهاي سوداگر ايجاد کرده که به دنبال بي اثر نشان دادن طرحهاي پيشگيري اپيدمي هستند.
اين عضو کميته اپيدميولوژي ستاد کروناي تهران در ادامه به طرح محله محور شهيد سليماني براي مقابله با کرونا اشاره کرد و گفت: به عنوان نمونه اين طرح با محوريت پيشگيري و با پشتوانه مطالعات و تحقيقات گسترده علمي و بومي طراحيشده و در حال اجراست ولي متأسفانه آنگونه که بايد از سوي متخصصان و برخي ارگانها و سازمانهاي مرتبط مورد توجه و حمايت قرار نگرفته است.
شائبه عدمکنترل اپيدمي
وي با اشاره به شائبهاي مبني بر تمايل برخي به عدم کنترل اپيدمي و جستوجوي منافع خود در تداوم آن، ادامه داد: احساس ميشود برخي طرح شهيد سليماني را ناديده گرفته و با سکوت خود بيتفاوت از کنار آن ميگذرند تا به اهداف موردنظر خود برسند، درحاليکه هماکنون تنها گزينه موجود براي مهار و کنترل اپيدمي، اعمال سياستهاي پيشگيرانه و مراقبتي از طريق طرح محله محور است؛ بنابراين کارشناسان و متخصصان اگر در اين رابطه نقد يا سؤالي دارند، مطرح کنند و يا اگر گزينه بهتري با پشتوانه علمي سراغ دارند ارائه کنند؛ در غير اين صورت با منحرف کردن مسير و رفتارهاي عوامفريبانه و پوپوليستي، هيچ مشکلي از جامعه حل نميشود.
سوري با تأکيد بر اينکه اظهارنظرها بايد بسيار بااحتياط و منطقي و مبتني بر مستندات علمي باشد، گفت: در غير اين صورت اعتماد مردم به سياستگذاران و متخصصان به مرور زمان کمرنگ شده که اين مسئله بسيار خطرناک است، چراکه تصور ناکارآمدي نظام سلامت با اظهارات بدون مستند برخي متخصصان و اساتيد باعث ميشود که اعتماد عمومي که به راحتي به دست نيامده، به باد برود، اين مساله نه به نفع مردم و متخصصان بوده و نه به نفع نظام سلامت و سياستگذاران کنترل اپيدمي.
آغاز طرح محله محور شهيد سليماني
عضو کميته اپيدميولوژي ستاد کروناي تهران در بخش ديگر گفتوگو با اشاره به آغاز طرح محله محور شهيد سليماني و مراحل اجراي آن، گفت: اجراي اين طرح در تهران و ساير استانهاي کشور از هفته گذشته آغاز شده و نحوه اجراي آن در گزارشها اميدوارکننده است.وي با بيان اينکه هر روز جمعيت بيشتري تحت پوشش اين طرح قرار ميگيرند، گفت:
اميدواريم تا پايان هفته پوشش طرح کامل شود و از آنجا که اين طرح بر شناسايي و رديابي کانونهاي آلودگي يعني مبتلايان و تماسهاي نزديک آنان متمرکز است، با پوشش کامل طرح يعني شناسايي کانونهاي آلودگي، هزينههاي سنگيني که بايد براي کل توده جمعيتي کشور با قفلکردن و تعطيلي شهر و توقف کسبوکارها پرداخت شود، متوقف شده و برنامهها و سياستهاي نظام سلامت تنها بر روي حدود يک درصد جمعيت کشور يعني کانون اصلي آلودگي متمرکز ميشود.