سلامت نیوز: خیلی‌ها فکر می‌کردند شپش به تاریخ پیوسته و فقط می‌شود در فیلم‌ها و سریال‌های تاریخی کسی را دید که سرش را شپش گرفته اما واقعیت این است که هر سال تعداد زیادی از افراد دچار این مشکل می‌شوند. شپش بیشتر در میان کودکان شایع است اما همزمان خانواده‌ها را درگیر می‌کند و تبدیل به کابوس می‌شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ضمیمه خانواده روزنامه اطلاعات، درمان‌های جدید شپش بسیار با گذشته متفاوت شده‌اند و می‌توان راحت‌تر از شر آن خلاص شد هرچند که هنوز هم خیلی‌ها سراغ آن درمان‌های قدیمی می‌روند که خیلی وقت‌ها به جای درمان مشکلات را بیشتر می‌کنند.

کوچک‌های پردردسر

شپش حشره و نوعی انگل است که از خون انسان تغذیه می‌کند. این حشره در فصل گرما بیشتر دیده می‌شوند و در لابه لای موی انسان زندگی می‌کند و توسط قلاب‌های قدرتمند به موهای انسان می‌چسبد. شپش‌ها از طریق مجاورت سرهای افراد با یکدیگر یا استفاده از حوله یا شانه یا روسری و کلاه فرد آلوده منتقل می‌شود.

جنس ماده این حشره روزانه تا ۱۰ تخم می‌گذارد که رشک نامیده می‌شوند و ممکن است با شوره اشتباه گرفته شوند اما رشک‌ها کروی یا بیضوی شکل هستند و معمولاً به سختی از موی سر جدا می‌شوند و برای جدا کردن آن‌ها نیاز به استفاده از ناخن است.

شاید در ابتدای زندگی شپش‌ها روی سر چندان متوجه مسأله نشویم اما کم کم علائم خودشان را نشان می‌دهند؛ خارش شدید، درد ناشی از خارش، احساس بی‌قراری ناشی از حرکت مو و برجستگی قرمز کوچک روی پوست سر، گردن و شانه.

معمولاً کودکان سه تا ۱۴ سال به این مشکل دچار می‌شوند و سپس آن را به خانواده انتقال می‌دهند.

راه‌های درمان شپش

قدیم وقتی کسی به شپش مبتلا می‌شد با راه‌های عجیبی مثل ریختن نفت روی سر سعی می‌کردند آن را درمان کنند. اکنون هم خیلی‌ها سعی می‌کنند همین راه‌ها و چیزهای دیگری مثل زدن سس مایونز روی سر و اسپری حشره کش امتحان کنند که به جای درمان نتایجی مثل مسمومیت دارد.

اما اکنون داروهای زیادی برای درمان شپش وجود دارد. شامپوهای مخصوص و محلول‌های موضعی که هر کدام دستورالعمل‌های مصرفی متفاوتی دارند. داروهایی مانند پرمترین Permethrin، پریترین Pyrethrin with additives، بنزیل الکل Benzyl alcohol، ایور مکتین Ivermectin، اسپینوساد Spinosad، مالاتیون Malathion و لیندان Lindane.

معمولاً شپش با همین داروهایی که از داروخانه می‌گیرید درمان می‌شود اما در صورتی که شامپو شپش‌ها را از بین نبرد یا زن بارداری مبتلا به شپش شد یا کهیر آلوده یا خراش‌های پوستی در بدن فرد مبتلا ظاهر شد حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.

البته درمان شپش فقط با این محلول‌ها امکانپذیر نیست. شانه زدن هر روزه موها، برای جدا کردن رشک‌ها و ضدعفونی لباس‌ها و وسایل و ملافه‌ها کار سختی است که باید هر روز انجام شود. بد نیست بدانید خطر آلوده شدن توسط شپشی که روی زمین یا مبلمان افتاده، بسیار اندک است اما رویة بالش‌ها، ملافه‌ها، لباس خواب، روتختی و حوله‌ها را باید هر روز عوض کنید.

پیش از این گفته می‌شد که ملافه‌ها و لباس‌ها و وسایل باید جوشانده شود تا شپش‌ها از بین بروند اما اکنون اسپری‌هایی برای ضدعفونی کردن لباس‌ها و ملافه‌ها و سطوح مختلف هست که با آنها دیگر نیازی به جوشاندن ندارید و این اسپری‌ها را از داروخانه‌ها به راحتی می‌توانید تهیه کنید و تولید داخل هم هستند.

موارد غیرقابل شست‌وشو که با سر کودک تماس داشته‌اند، مانند حیوانات عروسکی و کش مو را به مدت دو هفته در یک کیسة پلاستیکی دربسته بگذارید. همچنین می‌توانید آنها را تا زمانی که شپش کاملاً از زندگی شما رفته باشد دور از فرزندتان نگه دارید. هر روز شانه‌ها و برس‌ها را با آب داغ بشویید تا هر گونه شپش و رشکی جدا شود.

باورهای غلط درباره شپش

باورهایی درباره شپش وجود دارد که بسیاری از آنها غلط هستند. در ادامه برخی از آنها را مرور می‌کنیم:

-شپش سر حیوانات را آلوده نمی‌کند و شما نمی‌توانید از حیوانات شپش بگیرید.

ـ شپش‌ها نمی‌توانند پرواز کنند. بسیاری تصور می‌کنند که شپش‌ها می‌توانند پرواز کنند و می‌توانند از سر یک نفر به سر فرد دیگری بپرند و او را آلوده کنند. شپش‌ها نمی‌توانند پرواز کنند اما می‌توانند با سرعت زیاد حرکت کنند.

ـ اکثر مردم تصور می‌کنند که شپش‌ها در موهای کثیف می‌توانند زندگی کنند و تمیز نگه داشتن موها می‌تواند مانع رشد و تکثیر شپش‌ها شود. این تصور غلط است. شستشوهای معمولی موها نمی‌تواند شپش‌ها را ریشه کن کند. برای نابودی شپش‌ها باید با داروهای مخصوص موها را شستشو داد.

ـ شپش سر ناقل بیماری نیست. شپش سر در کودکان ممکن است باعث التهاب پوست سر و در بزرگسالان موجب خارش سر شود که همگی به دلیل زندگی انگلی این شپش‌ها، تغذیه از خون و به جا گذاشتن مواد دفعی روی پوست سر است.

ـ شپش‌ها از طریق آب استخر منتقل نمی‌شوند.

درمان‌های خانگی

غیر از برخی درمان‌های خانگی خطرناک که اصلا توصیه نمی‌شوند درمان‌های خانگی خاصی هستند که می‌تواند به درمان کمک کند. هرچند که حتماً باید در کنار درمان با دارو این روش‌ها را استفاده کنید.

سرکه: مایع سرکه‌ای که در دمای محیط قرار گرفته را کمی در معرض حرارت قرار دهید و بعد کف سر را آغشته به آن کنید. مدت زمان لازم قبل از شستشو ۳۰ الی ۴۰ دقیقه می‌باشد.

آب پیاز: کف سر را با آب پیاز ماساژ دهید و حدوداً یک ساعت با کلاه سر را بپوشانید و سپس بشویید.

حنا: پودر حنا و آب ولرم را به روش قدیمی باهم ترکیب کرده و مخلوط حاصل شده را مانند رنگ مو بر کف سر و ریشه موها بزنید. برای اثرگذاری باید تقریبا دو ساعت بر روی سر باقی بماند.

روغن نارگیل، زیتون، رزماری و درخت چای: مانند روش‌های قبل یک ساعت قبل از هر بار که حمام می‌روید کف سر را به هر کدام از این روغن‌ها آغشته نمایید.