سلامت نیوز:تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است. هم زمانی این افزایش با شیوع ویروس کرونا نشان از تاثیر بیماری کووید19 بر فرآیند آموزش و یادگیری دانش‌آموزان دارد، اما به‌نظر می‌رسد درکنار کووید19 و حواشی آن افزایش فقر یکی دیگر از دلایل سیر صعودی تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همدلی ،در اصل سی‌ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده که «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد.» با این وجود طی سال‌های گذشته به‌تعداد دانش‌آموزانی که از تحصیل بازمانده‌اند اضافه شده است.
طبق تعریف این دانش‌آموزان به دو گروه تقسیم میشوند، گروه اول، كودكان مناطق عشایری و روستاهای دورافتاده و كم جمعیت كه از اول وارد سیستم آموزشی نمی‌‌شوند؛ این‌ها بی‌سواد مطلق هستند. گروه دوم كودكانی هستند كه در 6سالگی وارد مدرسه میشوند و پس از چند سال تحصیل به دلایل مختلفی ترك تحصیل می‌كنند.
تکذیب 3.5 میلیون بازمانده از تحصیل
اما اینکه چه تعداد دانش‌آموز بازمانده از تحصیل در ایران وجود دارد در یکی دو سال گذشته محل اختلاف شده است. همزمان با شیوع ویروس کرونا بسیاری از مدارس تعطیل شدند و آموزش به بستر فضای مجازی کوچ کرد. تعداد زیادی از معلمان و دانش‌آموزان با استفاده از نرم‌افزار شاد و سایر نرم‌افزارهای موبایلی مانند واتس‌آپ فرآینده آموزش را ادامه دادند.
با این وجود چیزی حدود 3.5میلیون دانش‌آموز به‌دلیل عدم دسترسی به اینترنت و موبایل از دسترسی به شاد جا ماندند. از این روی بسیاری این تعداد را جز بازماندگان از تحصیل معرفی کردند. اما چندی قبل وزارت آموزش‌وپرورش با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد بازماندگان از نرم‌افزار شاد، بازمانده از تحصیل نیستند بلکه آن‌ها به‌روش آموزش حضوری و استفاده از تلویزیون فرآیند آموزش را پیگیری کردند.
در بخشی از متن این اطلاعیه آمده که «بدین وسیله به اطلاع کلیه مخاطبان می‌رساند مطالب منتشر شده در برخی از خبرگزاری‌ها مبنی بر ترک تحصیل ۳میلیون دانش‌آموز به‌دلیل شیوع کرونا و مجازی شدن آموزش صحت نداشته و به‌هیچ عنوان مورد تائید وزارت آموزش و پرورش نیست. برپایه همین سیاست، با توجه به چگونگی دسترسی دانش آموزان در مناطق مختلف کشور به امکانات و تجهیزات فناوری و بسترهای مجازی اقدامات مختلفی صورت گرفته است که می‌توان به شروع به کار مدرسه تلویزیونی از همان روزهای آغازین تعطیلی مدارس، تهیه و راه اندازی نرم افزار شاد و بارگذاری هزاران محتوای طبقه بندی شده برای کلیه دروس و پایه‌ها، توزیع درسنامه و جزوات آموزشی متناسب با شرایط بومی و اعزام راهبران آموزشی به‌مناطق کم برخوردار اشاره کرد. لذا آمار سه میلیونی اعلام شده مربوط به دانش آموزانی است که به گوشی هوشمند دسترسی نداشتند. و نه آمار ترک تحصیل...»
آمار بازمانده‌های تحصیل در ایران و تهران
با این وجود باید پرسید آمار دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل چند نفر است؟ به‌گفته رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش‌وپرورش، «۲۱۰هزار دانش‌آموز در سال تحصیلی فعلی که تنها چند روز از آن باقی مانده است، به‌دلایل مختلف از تحصیل در این زمان جا ماندند.»
همچنین در بیانیه اخیر وزارت آموزش‌وپرورش درخصوص تعداد این دانش‌آموزان آمده که در سال تحصیلی جاری ۲۱۰هزار بازمانده از تحصیل داشتیم که این آمار در سال گذشته ۱۴۶هزار نفر بوده است.
یعنی 64هزار دانش‌آموز بیشتر از سال قبل درس و مشق را رها کرده‌اند، به سخن دیگر چیزی حدود 44درصد نسبت به‌سال گذشته به‌تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل اضافه شده است و این اصلاً نسبت کمی نیست.در این میان باید گفت استان تهران درخصوص تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل وضعیتی به‌مراتب بدتر از معدل کشوری دارد.
چند روز قبل شکراله حسن‌بیگی، معاون سیاسی و اجتماعی استانداری تهران درباره دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در این استان گفت: «براساس گزارش‌های مسئولان نهضت سوادآموزی سهمیه استان تهران از این افراد ٩هزار و ۲۵۰نفر تخمین زده می‌شود که ۵۰۰نفر از آنان شناسایی و مشغول تحصیل هستند اما آدرس مشخصی از دیگر بازماندگان از تحصیل در استان تهران وجود ندارد.»
این درحالی‌ست که خرداد ماه سال گذشته، انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران از وجود سه هزار دانش‌آموز بازمانده از تحصیل در این استان خبر داده بود. این یعنی از سال گذشته تا امسال 6هزار دانش‌آموز به تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در استان تهران اضافه شده است که نشان از رشد 300درصدی دارد.
کرونا یا فقر؛ متهم اصلی کیست؟
اگرچه در بخشی از بیانیه وزارت آموزش‌وپرورش درخصوص افزایش تعداد دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل آمده که نتایج آسیب‌شناسی صورت گرفته حاکی از آن است که اغلب بازماندگان اضافه امسال، کلاس اولی‌ها هستند که خانواده‌هایشان به‌دلیل نگرانی از کرونا ترجیح داده‌اند سال بعد ثبت نام کنند.
اما افزایش 44درصدی در کل کشور و 300درصدی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل در استان تهران طی یک‌سال گذشته بعید است که صرفاً برای در امان ماندن از شیوع ویروس کرونا باشد و احتمالاً عوامل موثر دیگری در آن نقش دارد.مثلاً قبل‌تر ابراهیم محمدی، مدیرکل آموزش‌وپرورش آذربایجان غربی به خبرگزاری پانا گفته بود: «30درصد از بازماندگان از تحصیل به‌دلیل فقر مالی و اشتغال با هدف تامین هزینه زندگی از تحصیل بازمی‌مانند.»
همین چند روز قبل، سیدناصر موسوی لارگانی، نماینده مجلس شورای اسلامی، درخصوص دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل به خبرگزاری خانه ملت گفت: «دلایل متعددی از ناعدالتی در توزیع امکانات مادی تا نابرابری در توزیع امکانات آموزشی در نظام آموزشی کشور دیده می‌شود که یکی غرق در ثروت است و دیگری حتی به نان شب خود محتاج است و حتی این فقر تا جایی ادامه دارد که نمی‌تواند کودکان خود را راهی مدرسه کند.»
به‌گفته این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس:«گاهی این ناعدالتی را در کمبود امکانات آموزشی در مناطق محروم به عینه می‌بینیم که دانش‌آموزان مجبور میشوند برای آموختن علم به شهر و روستای دیگر بروند و این مستلزم یک هزینه دیگری برای اکثر خانواده‌ها است، در قانون اساسی بارها عنوان شده که تا سن ۱۸سالگی تحصیل رایگان است با چنین قوانینی باید تاسف بخوریم که ۳میلیون دانش‌آموز بازمانده از تحصیل به‌دلیل دوری از محل تحصیل، نداشتن گوشی هوشمند و تبلت در کشور داریم.»
همچنین مهدی اسماعیلی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی درباره دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل به رسانه‌ها گفته: «فقر مادی و معنوی دو عامل اصلی جا ماندن کودکان از تحصیل است؛ دیدن و شنیدن کودکان باز مانده از تحصیل یعنی از بین رفتن سرمایه اجتماعی کشور که محروم شدن کودکان از تحصیل ضرر و زیان زدن به سرمایه اجتماعی کشور است که با بی‌توجهی شدت می‌گیرد.»
نظر شما