سلامت نیوز: گروههای زیادی تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا قرار گرفتند. شاید از مهم‌ترین آن‌ها پزشکان و پرستارانی بودند که در خط مقدم مبارزه با کرونا در بیمارستان‌ها، به‌حق، کانون توجه رسانه‌ها و مسئولین شدند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همدلی، اما در این میان گروههای دیگری هم هستند که دائم در موقعیت‌های پر ریسک قرار دارند، اما آن‌طور که باید مورد توجه قرار نگرفتند. یا به‌تعبیر سپیده علیزاده، مدیر موسسه کاهش آسیب نور سپید هدایت، «اصلاً دیده نشدند.» مددکاران و کارکنان مراکز کاهش آسیب جزو همین گروه هستند. این درحالی‌ست که با شیوع ویروس کرونا مراجعه افراد مبتلا به‌اعتیاد و بی‌سرپناهان به مراکز 24ساعته ارائه‌دهنده خدمات رایگان به آسیب دیده‌های اجتماعی بیشتر شده است، اما با این وجود افراد شاغل در این مراکز در هیاهوی کرونا فراموش شدند.
این قبیل از مددکاران چیزی نزدیک به دو سال است که دائم در موقعیت‌هایی قرار داردن که ریسک ابتلای بالایی به ویروس دارد، اما نه از واکسن برای آن‌ها خبری است نه از توجه.درهمین‌باره علیزاده به‌روزنامه همدلی می‌گوید: «علاوه بر مددکارانی که در مراکز ثابت مانند گرمخانه‌ها، دی‌آی‌سی‌ها و شلترها هستند تا به افراد آسیب دیده اجتماعی خدمات رایگان شبانه‌روزی ارائه کنند، تعدادی از مددکاران در مراکز غیرثابت مانند کشت‌های فوریت خدمات اجتماعی کار می‌کنند. این مددکاران با خودرو در پاتوق‌ها و خیابان‌ها گشت می‌زنند و با شناسایی افراد آسیب‌دیده آن‌ها را به مراکز ارجاع می‌دهند.
در واقع همه این افراد مددکاران حوزه آسیب‌های اجتماعی هستند. اما با وجود اینکه حدود دو سال از آغاز کرونا گذشته زحمات همکاران ما در حوزه آسیب‌های اجتماعی اصلاً دیده نشده است، حتی از طرف سازمان‌های متولی یک تقدیرنامه هم دریافت نکردند.»وی ادامه می‌دهد: «افرادی که در حوزه کاهش آسیب در ایام کرونا فعالیت داشتند به‌عنوان کادر درمان شناخته نشدند با وجود اینکه برخی از آن‌ها بهیار یا پرستار هستند، اما هیچ قدردانی از آن‌ها نشد. شاید آن‌ها فقط به این نیاز داشتند که احساس کنند مفید و ارزشمند هستند. همین مسئله سبب شد خیلی از آن‌ها آزرده‌خاطر شوند.
این دیده نشدن باعث شده خیلی از مددکاران خوب ما استعفا بدهند و دیگر کار نکنند، کسانی هم که ماندند از سر ناچاری است؛ اما باور کنید حال‌شان خوب نیست.»این روان‌شناس تصریح می‌کند: «مددکاران در محیط‌هایی کار می‌کنند که ریسک ابتلا به کرونا بالا است، در شبانه‌روز با تعداد زیادی از افراد ته خطی برخورد می‌کنند که قیدی برای رعایت بهداشت ندارند، بنابراین درچنین وضعیتی خیلی از خانواده‌های این مددکاران و همکاران ما در مراکز کاهش آسیب با ادامه فعالیت آن‌ها در مراکز مخالفت کردند.
چراکه سخت است با این تعداد آسیب دیده و بدون سرپناه سروکار داشته باشی و به کرونا مبتلا نشوی یا این ویروس را به میان خانواده خودت منتقل نکنی.»علیزاده با اشاره به بی‌توجهی سازمان‌های متولی درخصوص مددکاران شاغل در مراکز کاهش آسیب خاطرنشان می‌کند: «در این فضا کار کردن، روحیه کارکنان و مددکاران مراکز کاهش آسیب را پایین آورده است و هیچ‌کدام از سازمان‌های متولی به ما توجه نمی‌کنند.
شما اگر دستورالعمل‌های ستاد مقابله با کرونا را نگاه کنید کوچک‌ترین اشاره‌ای به گرمخانه‌ها و مراکز شبانه‌روزی نگهداری از معتادان و افراد بی‌خانمان نکرده است. در تمام این مدت که همکاران ما برای رسیدگی به افراد بدون سرپناه گشت‌های شبانه می‌رفتند اما هرگز مورد توجه سازمان‌های متولی قرار نگرفتند.»
او با اشاره به مبتلا شدن تعدادی از کارکنان و مددکاران مرکز تحت مدیریت خودش بیان می‌کند:«در مرکزی که من در آن هستم سال گذشته 9نفر از کارکنان مرکز به کرونا مبتلا شدند، از میان آن‌ها فقط دو نفر تا امروز هنوز مشغول به کارند و بقیه ترجیح دادند که استعفا بدهند و بروند، همین امسال هم دو نفر به‌کرونا مبتلا شدند، این فقط برای مرکز من است و سایر مراکز هم احتمالا با چنین وضعیتی مواجه هستند. این درحالی‌ست که سایر سازمان‌ها دارند تلاش می‌کنند برای کارکنان خودشان سهمیه واکسن تهیه کنند، اما متاسفانه سازمان‌های متولی مربوط به حوزه کاهش آسیب اصلاً به این مراکز توجه ندارند. مددکاران این مراکز با کادر درمان چه تفاوتی دارند، در تمام دو سال گذشته حتی یک ساعت درب مرکز به روی کسی بسته نشد و در تمام این مدت بچه‌ها کار کردند، اما چطور ممکن است این‌ها در اولویت تزریق واکسن کرونا نباشند.»
وی ادامه می‌دهد:«مراکزی مانند سازمان نظام روان‌شناسی، مهندسی، پرستاری توانستند برای افراد زیرمجموعه خودشان واکسن تهیه کنند، اما در جایی مانند مراکز کاهش آسیب که در طول هر شبانه‌روز به حدود 150نفر انسان دارای اعتیاد و ته خطی خدمات رایگان ارائه می‌شود چنین امکانی فراهم نشد و جزو سهمیه‌ها نبودند. خیلی از این سازمان‌ها حتی کادر اداری خودشان هم واکسن زدند اما مددکاران مراکز کاهش آسیب از این امکان محروم هستند.»
علیزاده درباره علل بی‌توجهی به این مراکز بیان می‌کند: «یکی از دلایلِ اینکه کسی به مددکاران شاغل در مراکز کاهش آسیب توجه نمی‌کند این است که آن‌ها مستقیم زیرنظر شهرداری، بهزیستی یا وزارت بهداشت نیستند. این افراد توسط برخی شرکت‌های پیمان‌کاری و خصوصی به کار گرفته می‌شوند، اما چون رسانه ندارند نمی‌توانند مطالبات خودشان را بگویند. پرسنل مراکز کاهش آسیب امروز با مشکلات روحی متعدد مواجه هستند، این وضعیت مطمئناً روی اخلاق و ارائه خدمات آن‌ها تاثیر می‌گذارد. چطور ممکن است انتظار داشته باشیم یک مددکار به افراد ته خطی کمک کند اما ما به خودش کمک نکنیم که بتواند سرپا بایستد.
آن‌هم با شیفت‌های 24ساعته که دائم باید پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند. در این مدت که شیوع کرونا زیاد شد از تعداد زندانی‌ها کم شد، خیلی از مراکز ترک اعتیاد پذیرش ندارند و همه این افراد به سمت گرمخانه‌ها و مراکز کاهش آسیب سوق پیدا کردند با این وجود شاهدیم که همچنان به مددکاران و کارکنان این مراکز توجهی نمی‌شود و در اولویت واکسن قرار ندارند.»
مدیر موسسه کاهش آسیب نور سپید هدایت با اشاره به بی‌توجهی به مددجویان و افراد متاثر از آسیب‌های اجتماعی در ایام شیوع کرونا می‌گوید:«هنوز بعد از دو سال هیچ دستورالعملی وجود ندارد که یک فرد بی‌خانمان مبتلا به کرونا یا دارای علایم کرونا به‌کدام مرکز باید ارجاع داده شود. همه در این میان پاسکاری می‌کنند، یکی می‌گوید پذیرش نکنید، دیگری می‌گوید آن‌ها را به اتاق قرنطینه بفرستید، اما متاسفانه خیلی از مراکز فضای استاندارد برای اتاق قرنطینه ندارند. این اتاق طوری نیست که فقط باید درب آن را ببندیم تا بشود قرنطینه، اتاق قرنطینه نیاز به تهویه مناسب دارد.
اصلاً چنین فضایی در بسیاری از مراکز کاهش آسیب تعریف نشده است. اگر هم در مواجه شدن با فردی که علائم کرونا دارد با 115تماس بگیریم، آن‌ها مریض را به بیمارستان منتقل می‌کنند، اما عصر نشده بیمارستان فرد را ترخیص می‌کند. بنابراین هیچ پیش‌بینی و راه حلی برای درمان افراد معتاد و بدون سرپناه که به کرونا مبتلا می‌شوند وجود ندارد، گاهی احساس می‌شود خود سازمان‌ها واقعاً باور کردند که معتادها کرونا نمی‌گیرند.»
نظر شما