به گزارش سلامت نیوز به نقل از hellogiggles، رفع آکنه مخصوصا زمانی سخت‌تر می‌شود که نتوانیم تشخیص بدهیم که دقیقا چه عواملی باعث شکل‌گیری جوش‌های آکنه‌ای شده است. آیا علت ریشه‌ای به عوامل ژنتیکی برمی‌گردد یا به استرس، هورمون‌ها و رژیم غذایی؟‌ البته گاهی اوقات همه این عوامل در شکل‌گیری آکنه تاثیر می‌گذارند، اما یک عامل مهم دیگر هم وجود دارد که معمولا به آن توجه نمی‌کنیم: محصولات مراقبت از مو.

صرف‌نظر از بلندی یا کوتاهی موهای شما، انواع ‌محصولات مراقبت از مو در موقعیت‌های مختلف دارای آثار متعددی برای موها هستند؛ مثل وقتی که موها را در حمام پس از شستشو با شامپو آبکشی می‌کنید و ذرات شامپو روی بدن‌تان سرازیر می‌شوند یا وقتی که موها در ساعات خواب روی پوست صورت کشیده می‌شوند. مطالعه‌ای که در سال 2020 میلادی به‌سرپرستی دکتر آیریس روبین، متخصص پوست‌ومو انجام شده است، نشان می‌دهد که بقایای محصولات مراقبت از مو می‌توانند از روی موها یا حوله و روبالشی ‌به پوست منتقل شوند و بین 2 تا 4 ساعت پس از استفاده از این محصولات روی پوست باقی بمانند.

بنابراین یکی از سوالاتی که مطرح می‌شود، این است که محصولات مراقبت از مو دقیقا چطور باعث شکل‌گیری آکنه می‌شوند؟ پاسخ ساده و سریع این است که به همان طریقی که محصولات مراقبت از پوست می‌توانند باعث پدید آمدن آکنه شوند. درواقع همان‌طور که محصولات مراقبت از پوست می‌توانند جوش‌زا یا کومدوژنیک (مسدودکننده روزنه‌های پوستی) باشند، محصولات مراقبت از مو هم می‌توانند همین ویژگی را داشته باشند. دکتر روبین می‌گوید که اگر کسی پوست چرب یا مستعد آکنه داشته باشد، محصولاتی مانند شامپوها، نرم‌کننده‌ها یا محصولات بدون نیاز به آبکشی (leave-in) می‌توانند به شکل‌گیری آکنه روی صورت، گردن و پشت بدن او کمک کنند.

محصولات مراقبت از مو و آکنه پشت بدن

از آنجایی که عوامل بالقوه زیادی برای شکل‌گیری آکنه‌ها وجود دارند، شناسایی یک عامل واحد و محدود برای پدید آمدن آکنه‌ها واقعا سخت خواهد بود. با این‌حال، دکتر روبین می‌گوید که راهکارهای مختلفی برای معین‌سازی یا تشخیص این مساله وجود دارند که آیا واقعا محصولات مراقبت از مو (حتی تا محدوده حداقلی) می‌توانند باعث ابتلا به آکنه در ناحیه پشت بدن شوند یا نه.

1. محل شکل‌گیری جوش را بررسی کنید: خط رویش مو، پشت گردن و پشت بدن (تا ناحیه کمر) جزو قسمت‌هایی از بدن هستند که تماس زیادی با محصولات مراقبت از مو دارند. به همین دلیل هم دکتر روبین می‌گوید که اگر به‌طور مداوم و پیوسته در این قسمت‌های نام‌برده از بدن با جوش‌های مختلف مواجه می‌شوید، به احتمال زیاد محصولات مراقبت از مو باعث شکل‌گیری این جوش‌ها شده‌اند. همان‌طور که جوش‌های اطراف چانه و خط فک می‌توانند نشان‌دهنده آکنه هورمونی باشند، جوش‌های شکل‌گرفته در ناحیه گردن، پشت بدن (تا ناحیه کمر) و خط رویش مو هم می‌توانند نشان‌دهنده واکنش پوست نسبت به محصولات مراقبت از مو باشند.

دکتر روبین همچنین خاطرنشان می‌کند که آکنه پشت بدن یا باکنه (bacne) معمولا می‌تواند در تعریق بدن یا استفاده از بعضی لباس‌ها نیز ریشه داشته باشد. این متخصص پوست‌ومو می‌گوید: «اگر زیاد ورزش می‌کنید و هنگام ورزش نیز لباس‌های تنگ می‌پوشید، این کار می‌تواند عامل مهمی در شکل‌گیری آکنه پشت بدن باشد چون لباس‌های تنگ می‌توانند ذرات عرق را به پوست بدن بچسبانند و سپس آنها را با سلول‌های پوستی مرده و باکتری‌های روی پوست ترکیب کنند». به همین دلیل هم او پیشنهاد می‌کند که هنگام ورزش لباس‌های چسبان و تنگ نپوشید و پس از فعالیت ورزشی یا هر نوع فعالیت دیگری (مانند پیاده‌روی) که با تعریق زیاد همراه است، هرچه سریع‌تر لباس‌هایتان را تعویض کنید و بدن را به‌منظور پاکسازی ذرات تعریق آبکشی کنید.

2. به نوع پوست خودتان توجه کنید: درحالی که هر کسی ممکن است به آکنه صورت یا پشت بدن مبتلا شود و این اتفاق هم می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، اما دکتر روبین می‌گوید که افراد دارای پوست چرب و مستعد آکنه همیشه بیشتر از دیگران با احتمال ابتلا به آکنه پشت بدن مواجه هستند، مخصوصا اگر محصولات مراقبت از موی آنها از نوع کومدوژنیک یا جوش‌زا باشد. پس اگر هنوز نمی‌دانید که واقعا چه نوع پوستی دارید، بهتر است هرچه زودتر تست‌های لازم را برای تشخیص نوع پوستی خودتان انجام بدهید.

3. محصولات مراقبت از مو را تغییر دهید: یکی از بهترین راهکارها برای تعیین این‌که آیا محصولات مراقبت از مو باعث ایجاد آکنه شده‌اند یا نه، استفاده نکردن از آنها و بررسی وضعیت پوست بدن پس از این کار است. منظور ما این نیست که نباید از موهای خودتان مراقبت کنید، بلکه پیشنهاد می‌کنیم که از محصولات ملایم‌تر و غیرکومدوژنیک به‌جای محصولات همیشگی استفاده کنید و ببینید که آیا این تغییر نهایتا تفاوتی در شکل‌گیری جوش‌های پشت بدن به‌وجود می‌آورد یا نه.

از کدام ترکیبات استفاده نکنیم و دنبال چه ترکیباتی باشیم؟

از روغن نارگیل استفاده نکنید: دکتر روبین و دکتر هدلی کینگ، متخصص پوست‌ومو تاکید می‌کنند که روغن نارگیل در صدر فهرست ترکیبات آکنه‌زا در محصولات مراقبت از مو قرار می‌گیرد و کسانی که می‌خواهند از شکل‌گیری آکنه پشت بدن جلوگیری کنند، باید حتما محصولات حاوی روغن نارگیل را کنار بگذارند. درحالی که روغن نارگیل می‌تواند گزینه فوق‌العاده‌ای برای آبرسانی بیشتر به موها و افزایش درخشندگی آنها باشد، اما واقعیت این است که این روغن در گروه ترکیبات کومدوژنیک یا جوش‌زا قرار می‌گیرد و درنتیجه استفاده از آن می‌تواند به شکل‌گیری جوش‌ها روی پوست صورت یا دیگر قسمت‌های بدن منتهی شود. دکتر روبین می‌افزاید که کره کاکائو هم که در فرمولاسیون بعضی از محصولات به‌کار می‌رود، برای بسیاری از افراد شدیدا خصلت جوش‌زایی دارد و افراد درگیر با باکنه یا آکنه پشت بدن باید از محصولات حاوی کره کاکائو نیز دور بمانند.

دنبال محصولات غیرجوش‌زا باشید: درحالی که دکتر روبین نسبت به استفاده از ترکیباتی مانند روغن نارگیل هشدار می‌دهد، اما می‌گوید که پیشگیری از پدید آمدن جوش‌های مرتبط با محصولات مراقبت از مو کمی پیچیده‌تر است و صرفا با دور ماندن از چند ترکیب محدود نمی‌توان به این هدف دست پیدا کرد. به‌گفته او، در مورد بسیاری از ترکیبات سازنده محصولات مراقبت از مو واقعا داده‌های زیادی وجود ندارد. بنابراین ممکن است که شامپوی انتخابی شما از 20 ترکیب مختلف شکل گرفته باشد، درحالی که اطلاعات معتبر درباره خصلت جوش‌زایی آنها فقط به چند مورد انگشت‌شمار محدود شود. به‌علاوه، از آنجایی که بسیاری از این اطلاعات هم صرفا براساس آزمایش روی نمونه‌های حیوانی به‌دست آمده‌اند، همیشه در مورد انسان‌ها درست از آب درنمی‌آیند.

به همین دلیل هم به‌جای این‌که دائما برای بررسی ترکیبات موجود در محصولات مراقبت از مو تلاش کنید، بهتر است دنبال محصولاتی باشید که با رویکرد کل‌نگر (holistic) آزمایش و بررسی شده‌اند و معلوم شده است که سازگار با پوست و غیرجوش‌زا هستند. پس محصولات مراقبت از موی شما در درجه اول باید بدون سولفات‌ها، سیلیکون‌ها، رنگ‌ها، روغن نارگیل و کره کاکائو باشند و در درجه بعدی هم آزمایش‌های کل‌نگر باید نشان داده باشند که محصول مورد نظر شما باعث شکل‌گیری جوش‌ها و انسداد روزنه‌های پوستی نمی‌شود.

به اسید سالیسیلیک توجه کنید: این ترکیب ضدآکنه رایج فقط در محصولات مراقبت از پوست کاربرد ندارد، بلکه در ساخت محصولات مراقبت از مو هم به‌کار می‌رود. به‌گفته دکتر کینگ، اسید سالیسیلیک ماده‌ای است که در بعضی از شامپوها برای رفع شوره سر و آکنه پوست سر کاربرد دارد چون این ماده درون روزنه‌های پوستی نفوذ می‌کند و از این طریق دو عملکرد مهم را به انجام می‌رساند؛ یکی لایه‌برداری ملایم و دیگری حذف چربی‌های اضافی. اگر پوست شما مستعد ابتلا به آکنه روی پوست سر یا قسمت‌های مجاور پوست سر است، پس حتما از شامپوهای حاوی اسید سالیسیلیک استفاده کنید. شامپوهایی که از اسید سالیسیلیک 3 درصد در فرمولاسیون خودشان استفاده می‌کنند، از یک‌سو مانع از تجمع ذرات اضافی مختلف در پوست سر می‌شوند و از دیگرسو می‌توانند ظرفیت بدن برای مقابله با آکنه را تقویت کنند.

ترجمه از هفته نامه سلامت