به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، که آیا کاهش مجازات و جایگزین کردن مجازات‌های دیگری به جای «حبس» بازدارندگی دارد؟ اگر بازدارندگی دارد تا چه میزان می‌توان بدان اتکا و اعتماد کرد؟ آیا دور کردن مردم از محیط آسیب‌زا و سیاه زندان‌ها برای مردم حامل فایده هست یا خیر؟ اینکه در مواردی مجازات حبس وجود نداشته باشد باعث می‌شود که مردم ترغیب به انجام جرم شوند و هراسی از مجازات نداشته باشند؟ متاسفانه همگی در فضای مجازی ویدیوهای وایرال شده در باب آسیب افراد به محیط زیست و حیوانات را ملاحظه کرده‌ایم، ملاحظه و مداقه بیشتر در باب این امر که به جای حبس فرد آسیب زننده مجبور به کار در محیط جنگل شود نیز امر جالبی است، یا اینکه فرد آسیب زننده به حیوان (مانند افرادی که سگ‌ها را شکنجه می‌کنند یا می‌کشند) در مراکز نگهداری حیوانات به صورت رایگان به صورت دو یا یک سال کار کند و اقدام به ارایه خدمات و عرضه و توزیع مایحتاج حیوانات نماید، امری مفید فایده هست.

در این خصوص سراغ گزارشی می‌رویم: به گزارش روابط‌عمومی حفاظت محیط‌زیست چهارمحال و بختیاری، شهرام احمدی با اشاره به حکمی که توسط قاضی دادگاه عمومی بخش میانکوه شهرستان اردل صادر شده، گفت: با اقدام ماموران یگان حفاظت محیط زیست، یک نفر متخلف به دستگاه قضایی ارجاع داده شد و درنهایت این فرد به جرم تهیه چوب جنگلی محکوم شناخته شد. او افزود: این متخلف در نهایت به تحمل یک‌سال حبس تعزیری و پرداخت جزای نقدی محکوم شد، ولی قاضی پرونده مجازات غرس نهال در محدوده تخلف را جایگزین مجازات حبس این متخلف کرده است. احمدی صدور احکام قضایی جایگزین برای متخلفان زیست محیطی یا همان «احکام سبز » را به‌دلیل دارا بودن دوجنبه تنبیهی و آموزشی- فرهنگی موثرتر از مجازات‌های حبس و پرداخت جریمه نقدی دانست و اذعان داشت: تاکنون مجازات‌های نگارش مقاله زیست محیطی، غرس نهال، پاکسازی طبیعت و انجام خدمات زیرنظر محیط‌بانان توسط قضات استان به عنوان جایگزین درنظرگرفته و اجرا شده است. او بیان کرد: آرای جایگزین حبس به‌طور معمول برای جرایم سبک و کسانی که سابقه کیفری ندارند، صادر می‌شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تصریح کرد: از آنجایی‌که احکام سبز به‌دلیل جذابیتی که دارند، بیشتر در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند، به‌صورت غیرمستقیم فرهنگ و آگاهی‌های زیست محیطی در جامعه را بالا خواهند برد. بنا بر ماده 79 قانون مجازات اسلامی امکان صدور احکام جایگزین حبس و استفاده از خدمات عام‌المنفعه از جانب متهمان به جای مجازات حبس وجود دارد که استفاده از چنین امکان قانونی، تعامل و همکاری دستگاه قضایی و مسوولان حوزه محیط زیست و منابع طبیعی را می‌طلبد.

ماده 362 - هرگاه کسی حیوانی را بزند و به آن حیوان بر اثر زدن خسارتی وارد نماید، آن شخص زننده عهده‌دار خسارت‌های وارده خواهد بود . ماده 679 - هر کس به عمد و بدون ضرورت حیوان حلال گوشت متعلق به دیگری یا حیواناتی که شکار آنها توسط دولت ممنوع اعلام شده است را بکشد یا مسموم یا تلف یا ناقص کند به حبس از 91 روز تا 6 ماه یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال محکوم خواهد شد . ماده 680 - هر کس بر خلاف مقررات و بدون مجوز قانونی اقدام به شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی حفاظت شده نماید به حبس از سه ماه تا سه سال یا جزای نقدی از یک و نیم میلیون ریال تا هجده میلیون ریال محکوم خواهد شد .

در اصل 50 قانون اساسی آمده است: «در جمهوری‏ اسلامی، حفاظت‏ محیط زیست‏ که‏ نسل‏ امروز و نسل‌های‏ بعد باید در آن‏ حیات‏ اجتماعی‏ رو به‏ رشدی‏ داشته‏ باشند، وظیفه‏ عمومی‏ تلقی‏ می‌شود؛ از این‏ رو فعالیت‌های‏ اقتصادی‏ و غیر آنکه با آلودگی‏ محیط زیست‏ یا تخریب‏ غیر قابل‏ جبران‏ آن‏ ملازمه‏ پیدا کند، ممنوع‏ است.»

با نگاهی به اصل ۵۰ قانون اساسی و سایر قوانین و مقررات در باب تخریب محیط زیست و تبعات و مجازات‌های آن به نکته جالبی می‌رسیم: فردی که با دشمنی و عداوت با سرسبزی و درخت، مبادرت و اقدام به صدمه به آن می‌نماید، با شروع به کار و فعالیت در همان محیط از بی‌اعتنایی که به حیات گیاهان و اکرام و احترام به محیط‌شان دور می‌شود و پی به لزوم صیانت از فضای آنها می‌برد و به نوعی دچار صلح درونی و آشتی زیبایی با طبیعت و نقدینه و سرمایه سبز گرانبهای‌مان می‌شود.

در حقیقت این قبیل احکام قضایی بسیار شایسته تقدیر هستند، چرا که به نحوی کاملا مدبرانه و هوشمندانه دست در ژرفا و اعماق روح انسان می‌برند و رسوخ و نفوذ شایان دست مریزاد بی‌بدیلی به نوعی روانشناسانه در وجود و مغز انسان می‌کنند . گاهی انسان بنده رسم و عادت‌هاست و هرآنچه در بازه زمانی طولانی انجام دهد درگیر و دچارش می‌شود، حال فردی که تا دیروز روی لوح و بوم قهوه‌ای درختان یادواره و یادگاری می‌نوشت یا آنها راقطع می‌کرد امروز با حکم قضایی به جای اینکه در زندان روی جدار و دیوار یادگاری بنویسد؛ روزها را از پی هم بشمارد و جرایم جدید و نوین دیگری را نیز در فضای مسموم زندان بیاموزد؛ مدت یک سال است که در طبیعت به نگهداری از درختان مشغول است و گوشه‌ای زیر سایه چنار در تلفن همراه خود به دنبال راه‌حل جدیدی در موتورهای جست‌وجوگر گوگل برای یافتن نحوه نگهداری بهتر از چنار تکیه زده بدان می‌گردد، این تصاویر واقعی و عینی هستند وهمگی حاوی و گواه این امرند که هیچ خشونت و تشددی با خشونت و تنبیه بیشتر هرگز و هرگز بنیاد و ریشه‌اش خشک نشده است، فردی که به حیوانات آسیب می‌زند قطعا دچار تالمات کثیر روانی است و چگونه ممکن است که این فرد با حضور در محوطه پر خطر زندان به اشتباهات خود پی ببرد و پس از خروج از زندان تبدیل به فردی مفید و قابل برای محیط پیرامون خود شود و گذشته متالم و درون آشفته، پریشان و پر تلاطم خویش را با خود به همراه نیاورد؟! همان‌گونه که به خوبی پیداست باید به صراحت اشاره کنم که مجازات‌های جایگزین حبس در فقره مراقبت و حفاظت از حیوانات و محیط زیست و افرادی که بدان‌ها آسیب و لطمه می‌زنند و احکامی که در این باب اصدار شده است بسیار متناسب و حایز توجه و تحسین است. فلذا جمع‌بندی این گفتار این باشد که بیش باد این احکام اصداری.