هزاران نفر از ساکنان روستاهای منطقه دچار قحطی آب شده‌اند آن‌هم در جوار سه رود همیشه پرآب از دریاچه که دیگر چیزی نمانده. کنار ساحلش که بایستی، از دریاچه هیچ اثری پیدا نیست. باید پل وسط بستر نمک را بروی تا برسی به باقی‌مانده‌اش؛ حوضچه مانندی که آن‌هم عمقش بیشتر از 7 یا 8 متر نیست. یک پیاله آب از همان باقی مانده اگر برداری، فکر می‌کنی یک لیوان چای تا گردن پر شده از شکر است بس که حجم نمکش بالاست و بس که کدر شده از شوری.»

قحطی آب در روستاهای ارومیه / فرسودگی خطوط انتقال آب و ترکیدگی لوله‌ها، به شهر ارومیه هم رسید

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، این حرف‌ها را آزاد یوسفی‌راد می‌گوید؛ خبرنگار اهل و ساکن شهر ارومیه که هفته قبل به دیدن تتمه دریاچه ارومیه رفته بود. دریاچه‌ای که بخشی از خاطرات کودکی‌اش را رقم زد. به استناد اسناد تاریخی، نام دریاچه ارومیه در پارسی کهن «چیچست» بوده به معنی «درخشنده». حالا از آن وسعت درخشنده چیزی نمانده جز سنگی بر گوری.


«عموی من در عجب‌شیر سرباز بود. وقتی می‌خواستیم به عجب‌شیر برویم، لنج عبوری از دریاچه تا تبریز را کرایه می‌کردیم؛ لنجی که هم آدم می‌برد و هم ماشین. ساحل دریاچه، مثل ساحل اروپا بود. پر از مردان و زنانی که برای آفتاب گرفتن و تفریح آمده بودند. دستفروش‌هایی را یادم هست که در ساحل دریاچه دکه داشتند و بُطر بُطر آب دریاچه می‌فروختند. حالا که بروی ساحل دریاچه، جز سکوت چیزی نمی‌شنوی.»


ارتفاعات مرزی ایران و ترکیه، معمولا تا ابتدای تابستان سفید از برف است؛ برف یخ زده زمستان سال قبل، چکه چکه بستر سه رودخانه مرزی 5 بخش ارومیه را از آب گوارا لبریز می‌کند. اهالی 650 روستای شهرستان ارومیه؛ جمعیتی بالغ بر 300 هزار نفر، تا یک دهه قبل، غمی بابت «آب» نداشتند.

مردم، شاخه‌ای از رودهای همیشه جاری «نازلوچای» و «شهرچای» و «باراندوز چای» را با یک نظام سنتی و بدوی اما مفید و موثر، تا دل روستاها آورده بودند و آب گوارای منشعب از چشمه‌های کوهستانی را، نعمت رایگان بی‌منت را می‌نوشیدند. ابتدای دهه 90، دولت وقت به صرافت افتاد که بابت آب چشمه‌های جاری در نوار مرزی، عایدی داشته باشد. به بهانه بیماری‌زا بودن آب چشمه‌ها، مجتمع آبرسانی در منطقه احداث کردند و بابت انشعابات خانگی، از مردم مرزنشین پول گرفتند و قرار شد تامین آب شرب از همین مجتمع باشد.

10 سال گذشت و در این مدت کمتر بازرسی برای لکه‌گیری و مرمت نشتی و ترکیدگی و خرابی اتصالات انشعاب خانگی اعزام شد. ثمر سهل‌انگاری‌های دولت و ‌کم‌توجهی به ضرورت رفع خرابی‌های خرد اتصالاتی که با پول مردم احداث شده بود، حالا و بعد از 10 سال، به شکستگی‌های عمیق و مشکل‌ساز تبدیل شده است.

روزها پشت روزها می‌آید و هزاران نفر از ساکنان روستاهای منطقه «سیلوانا» و «صومای و برادوست» و «نازلو» و «انزل» و «مرکزی» که دقیقا، پای کوه نشسته‌اند و اگر از پنجره خانه‌های‌شان نگاه کنند، هنوز می‌توانند قله‌های سفیدپوش از بارش زمستان قبل را ببینند، دچار قحطی آب شده‌اند.

مرزنشین‌ها، به سبب‌های متعدد، جرات اعتراض ندارند. در تعداد کمی از 650 روستا، مردها و زن‌ها، تسلیم و در سکوت، شکستگی انشعابات و اتصالات انتقال آب را، مرمت کرده‌اند؛ باز هم از جیب خودشان. در تعداد کمی از روستاها، مردم به اتصالات دولتی‌ها لگد زده‌اند و همان سیستم آبرسانی بدوی اما مفید و موثر خودشان را از نو علم کرده‌اند. در تعداد خیلی زیادتری از روستاها که امکانی و توانی برای مرمت نبوده، مرزنشین‌ها با تشنگی و بی‌آبی چند روزه سازش کرده‌اند آن‌هم در جوار سه رود همیشه پرآب.

تاوان قصور مدیران رانتی را مرزنشینان می‌دهند


«روستاهای 5 منطقه ارومیه، از ابتدای تابستان امسال با قطعی آب مواجه شدند. اشکالات و خرابی‌های اتصالات از مجتمع آبرسانی در حدی است که به دلیل افت فشار شدید در طول مسیر پمپاژ، آب چشمه‌ها حتی منبع مرکزی روستاها را هم پر نمی‌کند. روستاهای پایین‌دست منطقه، مشکلات کمتری دارند ولی روستاهای بالادست از منطقه صومای و برادوست و سیلوانا، عملا از آب لوله‌کشی محروم شده‌اند. مردم این مناطق باز هم می‌روند سرچشمه و دبه آب به کول‌شان می‌کشند و تا روستا می‌آورند.»


بنا به شنیده‌های خبرنگار «اعتماد» از مردم محلی، مسوولان آبفای ارومیه در جواب اعتراضات پراکنده‌ای که می‌شنوند، می‌گویند شکایات قطعی آب فقط در صورتی مورد بررسی و پیگیری قرار می‌گیرد که در سامانه شکایات ثبت شود. ثبت شکایت در سامانه، مستلزم دسترسی به تلفن و اینترنت و بهره‌مندی از برق است که هنوز تعداد زیادی از روستاهای مرزی شهرستان ارومیه، از داشتن تلفن محرومند و آنتن‌دهی تلفن همراه در این مناطق هم به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن پای دیواره کوه‌های مرزی، با اختلال فراوان مواجه است. برق‌رسانی روستاهای مرزی هنوز تکمیل نشده و تعداد زیادی از مرزنشین‌ها تلویزیون و رادیو در خانه‌شان ندارند که از وجود سامانه اعلام شکایات قطع آب مطلع شوند.

آن تعداد محدودی هم که تلویزیون در خانه دارند، به دلیل آنتن‌دهی ضعیف در این منطقه کوهستانی و مرزی، به کانال‌های تلویزیون ایران دسترسی ندارند و بنابراین، آنها هم از رخدادهای مرکز استان بی‌خبر می‌مانند. محلی‌ها می‌گویند در این دو ماه، بعد از آنکه چند نفری جرات کردند و اعتراضی نجواگونه و پراکنده به گوش خبرنگارانی مثل «آزاد» رساندند، شرکت آبفا، مجبور شده یک تانکر آب به روستاهای تشنه بفرستد تا دوز التهابات پایین بیاید و سپس روز از نو.

«آزاد» می‌گوید که فرسودگی خطوط انتقال آب و ترکیدگی لوله‌ها، به شهر ارومیه هم رسیده و ساعت‌های طولانی در شبانه‌روز، گلوی شیر و اتصالات خانگی آب هم می‌خشکد و در عوض، بطری‌های 2.5 لیتری آب آشامیدنی، کنار دیوار آشپزخانه‌ها به صف می‌شود. محلی‌ها می‌گویند «سیلوانا» و «صومای برادوست» هنوز سبز و خرم است ولی آنها در خانه‌های‌شان حتی یک قطره آب ندارند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha