این درحالی است که تمام کارشناسان جهان بر این نکته توافق دارند که "جنگل" مهم ترین عامل بارش، ذهیره آب و جذب آن در خاک است و اگر میلیاردها دلار بودجه ای که همراه با پاکتراشی جنگل ها، صرف سدسازی های بی حساب وکتاب شده برای تقویت پوشش گیاهی و ابخوان ها به کار می رفت امروز سراسر کشور ایران و استان گلستان به عنوان سومین استان پربارش کشور دچار این همه بحران های متعدد آبی نبود.

به گزارش سلامت نیوز افت شدید بارندگی، تداوم خشکسالی، احداث بی رویه آب بندان های مجاز و غیرمجاز، انحراف مسیر رودخانه، برداشت بی رویه از سفره های زیرزمینی در کنار افزایش میانگین دمای بی سابقه و مصرف بدون نظارت منابع آبی در بخش کشاورزی گلستان ظرفیت‌های سدهای گلستان را بیش از پیش خالی کرد.

شاهد این مدعا سد "وشمگیر" و "بوستان" و "گلستان" و "چمران" سایر سدهای این استان است که از دریای آب تبدیل به سراب و دشت های بیابانی شده اند.

براساس اعلام کارشناسان و مشاهدات میدانی اکنون فقط حدود سه درصد از ظرفیت آبی گذشته این سد پُر است.

پاییزی کم بارش و خشک

مهرماه امسال 1401 مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان اعلام کرد که حجم آب موجود در مخازن سدهای استان در نتیجه خشکسالی و تداوم کم‌بارشی، 8 میلیون و ۱۰۰ هزار متر مکعب معادل سه درصد ظرفیت کل مخازن است در حالی که این مقدار در مدت مشابه سال قبل ۳۳ میلیون و ۶۰۰ هزار متر مکعب معادل ۱۳ درصد بود.

سیدمحسن حسینی در ادامه آمارهای تکان دهنده ای را ارائه کرد. او گفت اکنون سد نگارستان (کبودوال) ۲.۹ میلیون متر مکعب آب معادل ۱۲ درصد از حجم مخزن و تالاب سد آلاگل واقع در بخش داشلی برون گنبدکاووس ۲.۵ میلیون متر مکعب معادل پنج درصد، آب دارد. همچنینی سدهای بوستان، شهید قربانی، وشمگیر، کوثر، شهید ایمری و تالاب سد آلاگل کمتر از یک میلیون مترمکعب آب دارند و حجم آب برای بهره‌برداری در پشت سدهای گلستان، کرند، دانشمند، شهید دستغیب، اینچه‌برون و شهید چمران در کلاله، صفر است.

به گفته او ظرفیت ذخیره‌سازی آب در ۱۴ سد مخزنی استان گلستان ۲۴۵ میلیون مترمکعب برآورد می‌شود. حسینی علت اصلی کاهش ذخیره‌سازی آب در سدهای استان را وجود خشکسالی و کم بارشی طی سال های اخیر به ویژه ۲ سال آبی گذشته دانست.

گلستان با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی مناسب، رودخانه‌های مهمی چون گرگانرود، قره سو، اترک سفلی، شرق خلیج گرگان و نکارود به طول ۲ هزار و ۷۰۰ کیلومتر دارد که تاکنون ۱۴ سد در مناطق مختلف استان با اهدافی از جمله مهار سیلاب، تامین آب زمین‌های زراعی پایین دست سدها و حتی صنعت با ظرفیت ذخیره‌سازی سالانه حدود ۲۴۵ مترمکعب آب ساخته و در دست بهره‌برداری است؛ با این همه این سدها نه تنها مشکلی را حل نکرده اند بلکه با برهم زدن تعادل اکولوژیک منطقه و ایجاد "خیال پرآبی"، بحران های خشکسالی و کم آبی را در استان گلستان و سراسر ایران دامن زده اند.

استان گلستان که روزگاری یکی از 3 استان پربارش کشور و از قطب های کشاورزی ایران بود اکنون آنچنان با کم آبی مواجه شده که در سراسر سال آب شهرهای بزرگ و کوچک آن و حتی مرکز استان جیره بندی شده و مردم از ساعت های ابتدای شب، با قطعی اب مواجه می شوند.

جالب اینجاست که با تمام این مشکلات، وزارت نیرو همچنان بر سدسازی ها اصرار دارد و برای ساخت سدهایی که نشان داده اند هیچ گرهی از کار مدیریت منابع آبی باز نکرده اند جنگل های چند میلیون ساله هیرکانی را پاکتراشی می کنند که خود این تخریب پوشش گیاهی جنگلی و مرتعی باعث کم بارشی و خشکسالی های بیشتر شده است.

در همین حال مسوولان نیز در بیان علت کاهش آب مخازن سدها تنها به بیان افت شدید بارندگی، افزایش میانگین دمای بی سابقه و تداوم خشکسالی و تغییرات اقلیم بسنده می کنند و هیچ حرفی از تخریب جنگل و پوشش گیاهی بالادست، احداث بی رویه سدها و آب بندان های مجاز و غیرمجاز، انحراف مسیر رودخانه، برداشت بی رویه از سفره های زیرزمینی در کنار افزایش میانگین دمای بی سابقه و مصرف بدون نظارت منابع آبی در بخش کشاورزی گلستان که از عوامل کاهش ظرفیت سدهای گلستان هستند نمی کنند.