مختصری درباره‌ی فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال

بلاکچین پایگاهی از داده‌های توزیع‌شده میان نودهای (Node) شبکه‌ای کامپیوتری است تا اطلاعات را به شکل دیجیتال گردآوری و ذخیره‌سازی کند؛ چنین شبکه‌ای، برای این منظور، با تشکیل واحدهایی به نام بلاک که در کنار هم بلاکچین یا زنجیره‌ای از داده‌ها را پدید می‌آورد.

ارزهای دیجیتال یا رمزارزها، پول‌های مجازی هستند که بر مبنای این فناوری کار می‌کنند. این ارزها، با بهره‌گیری از الگوریتم‌های رمزنگاری شده و بی‌نیاز از واسطه‌های سنتی مالی؛ مانند بانک‌ها، روی شبکه‌ی بلاکچین و با تأیید تراکنش‌ها از سوی نودهای شبکه، به‌صورت مستقیم بین افراد قابل‌مبادله هستند. مشهورترین ارزهای دیجیتال، بیت‌کوین و اتریوم‌اند.

کاربردهای بلاک چین در حوزه سلامت

فناوری تازه‌وارد و قدرتمند بلاکچین، به سبب امنیت بالا، سهولت در جمع‌آوری، پردازش و به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات و دسترسی ساده از طریق شبکه‌ی اینترنت، می‌تواند کمک بسیار بزرگی به شبکه‌ی بهداشت، سلامت و درمان کند.

با این توضیحات به‌طور مختصر به کاربردهایی از حوزه‌ی بهداشت و درمان بلاکچینی می‌پردازیم.

· سوابق بیماران

با به‌کاربردن شبکه‌ای بر پایه‌ی فناوری بلاکچین برای سیستم بهداشت و درمان، به‌راحتی تمام پیشینه‌ی درمانی افراد تحت پوشش را می‌توان ثبت و ذخیره کرد. این کار در فضای بلاکچین کم‌هزینه و سریع است. با چنین فناوری‌ای برای هر بیمار با داشتن یک اثر انگشت یا امضای بلاکچینی اختصاصی می‌توان مطمئن شد که هویت و سوابق درمانی او واقعی است.

· یکپارچه سازی

حوزه‌ی سلامت و بهداشت نیز مانند هر حوزه‌ی دیگری جزئیات و بخش‌های بسیاری دارد که گاه گسسته و گاه پیوسته باهم در ارتباط هستند. از مهم‌ترین کارهایی که سیستم‌های دولتی و نظارتی و حتی بخش خصوصی برای سامان دادن به این حوزه می‌کنند، نظم‌بخشی و یکپارچه کردن همین بخش‌های مختلف است که به صورت یک کل به خوبی در کنار یکدیگر عمل کنند. این فرایند در بخش درمان به شدت پرهزینه و پیچیده است. سوابق بیماران، امور بیمه‌ای، مراقب‌ها و خدمات بیمارستانی، سیستم‌های مالی مرتبط و صدها بخش دیگر که هر یک چالش‌هایی در هماهنگی، اطلاعات، داده‌ها و امور حقوقی، مالی و اداری دارند. بلاکچین‌ها به‌سادگی و به‌طور مشخصی می‌توانند با پروتکل‌ها و سازوکارهایش همه‌ی این سیستم یکپارچه و سراسری کند.

· تحقیق پزشکی

با وجود همه‌ی پیشرفت‌های بزرگ و چشمگیر در زمینه‌ی دانش پزشکی و مدیریت داده‌ها و اطلاعات مرتبط، و همچنین پروتکل‌های ثبت اطلاعات به‌صورت نوشتاری و تبدیل و ثبت آن به‌صورت دیجیتالی بازهم مشکلات و مسائل بسیاری زیادی در این زمینه وجود دارد. گاه پیش می‌آید که در جابه‌جایی اطلاعات بیماران یا یافته‌های تحقیقاتی پزشکی بین سازمان‌های مختلف چالش‌ها و اختلافاتی پیش می‌آید.

همچنین، کاملاً محتمل است که هر مرکز پزشکی اطلاعات مراجعان خود را بر اساس روش و سامانه‌ای خاص ذخیره کند که این امر باعث می‌شود تعامل اثربخش بین سازمان‌ها با مشکل مواجه شود. با پیاده‌سازی چنین اطلاعاتی روی شبکه‌های بلاکچینی بسیاری از چنین مشکلاتی رفع می‌شود.

یکی دیگر از چالش‌ها این تقسیم و پراکندگی اطلاعات پزشکی چالش‌ها و اثرهایی است که بر تحقیقات بالینی دارد. فناوری بلاکچین به‌طور مشخصی برای نظم‌بخشی و سهولت پژوهش‌های پزشکی می‌تواند کارا باشد.

· امنیت داده‌ها

از اصول پایه‌ای و اساسی فلسفه‌ی وجودی بلاکچین امنیت است که در برابر هک، جعل، نفوذ و تقلب در داده‌ها و اطلاعات ایستادگی کند. بلاکچین برای سیستم سلامت و بهداشت می‌تواند از کلاهبرداری‌های پزشکی، دارویی و بیمه‌ای جلوگیری کند و از اینکه افراد خاطی، قصور پزشکی و درمانی را پنهان کنند، جلوگیری می‌کند.

· ردیابی بیماری و شیوع

اهمیت یافتن بیمار صفر در پاندمی کوید-۱۹ بار دیگر برای متخصصان اپیدمیولوژی اثبات شد؛ چراکه برای یافتن الگوی انتشار و در نتیجه مهار شیوع بیماری امری ضروری است. ثبت منظم همه‌ی رخدادها و شرایط بیماری در بلاک هر فرد و دقت و شفافیت آن موجب می‌شود که به‌آسانی ارتباطاتی را در هر شبکه‌ای یافت که می‌توان به کمک آن، شیوع بیماری را پیگیری و حتی پیش‌بینی کرد.

***

همچنین از دیگر کاربردهای فناوری بلاکچین در سیستم بهداشت و سلامت، به نظارت و درمان بیماران از راه دور، مدیریت بودجه‌ای، کاهش هزینه‌های اداری، امکان استفاده از فناوری‌هایی مثل اینترنت اشیا از طریق بلاکچین و ارزهای دیجیتال، سهولت در پرداخت‌های مستقیم و پیگیری در سامانه‌های تأمین نیز می‌توان اشاره کرد.

آیا ارزهای دیجیتال نیز در حوزه سلامت فعالیت می‌کنند؟

ارزهای دیجیتال و رمزارزها، در همه‌ی حوزه‌ها وارد شده‌اند و حوزه‌ی سلامت و بهداشت نیز از این امر مستثنی نیست. همانند بازی‌ها و متاورس‌ها که پول دیجیتال رایج اکوسیستم خود می‌کنند، هم اکنون نیز پروژه‌های رمزارزی متعددی به طور اختصاصی برای حوزه‌ی بهداشت، سلامت و درمان شروع به کار کرده‌اند.

به طور مثال، پرداخت هزینه‌های بیمارستانی در شرایط اورژانسی، در بیشتر اوقات نیاز به فرایندی سریع و ایجاد بدهی بدون دردسرهای اداری دارد؛ کاری که بانکداری سنتی و سیستم‌های اعتباری فعلی در آن ضعف‌های مشخصی دارند و عموماً کند هستند؛ ولی وجود یک حساب بلاکچینیِ دارای اعتبار و قابلیت استقراض و گرفتن وام آنی، می‌تواند همه چیز را دگرگون کند.

تعدادی از ارزهای دیجیتال فعال در حوزه‌ی سلامت عبارت‌اند از:

1)ارز دیجیتال Solve

2)رمزارز مدیبلاک Medobloc

3)رمزارز داک دات کام DOC.COM

4)ارز دیجیتال مدیکال چین MedicalChain

5)ارز دیجیتال Dentacoin (به طور اختصاصی در حیطه‌ی دندانپزشکی فعالیت می‌کند.)