به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه پیام ما، «مهری اکبری»، عضو هیئت‌علمی آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی سخنران نخست این نشست بود که به بیان ضرورت تدوین برنامهٔ ملی آموزش برای افزایش آگاهی عمومی نسبت‌به تغییراقلیم از کودکی تا بزرگسالی پرداخت. سخنران بعدی «آذر زرین»، عضو هیئت‌علمی آب و هواشناسی دانشگاه فردوسی مشهد بود که آخرین دستاوردهای علمی برای پیش‌بینی پیامدهای تغییراقلیم در بازهٔ زمانی ۱۰ سال را معرفی کرد و پس از آن برآوردها از آیندهٔ اقلیمی ایران در سال‌های ۲۰۲۸ و ۲۱۰۰ را که با استفاده از مدل‌های اقلیمی به‌دست آمده‌اند، با حاضران به اشتراک گذاشت.
در این نشست مهری اکبری، عضو هیئت‌علمی آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی دربارهٔ نقش ترویج علم و آموزش در شکل‌گیری مطالبهٔ اجتماعی تغییراقلیم سخن گفت. از نظر اکبری موضوع تغییراقلیم هنوز در جامعهٔ ایران تبدیل به مطالبهٔ اجتماعی نشده است، درحالی‌که این مطالبه یک مرحلهٔ ضروری در راستای اقدام برای آمادگی در برابر تغییراقلیم است.
او با بیان اینکه تغییراقلیم موضوعی بین‌رشته‌ای است، آغاز فعالیت‌های علمی-دانشجویی در رشته‌های علوم اجتماعی و پزشکی دانشگاه‌های ایران را قدم مهمی در راستای ترویج آگاهی از بحران اقلیمی در سال‌های اخیر دانست.
اکبری در ادامهٔ سخنان خود گفت: «باید تلاش کنیم مسئلهٔ تغییراقلیم که از آن به‌عنوان مهم‌ترین مخاطرهٔ حیات بشر در قرن ۲۱ یاد می‌شود، از یک موضوع صرفاً علمی که در دانشکده‌های علوم جغرافیایی مورد بحث قرار می‌گیرد، به محتوای آموزشی عمومی در تمامی رشته‌های دانشگاهی و مدارس وارد شود».
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه مطلوب است در سه حوزهٔ پیشگیری، کاهش اثر و سازگاری با پیامدهای تغییراقلیم شاهد اقدام اقلیمی فوری در کشور باشیم، افزود: «آموزش از دبستان تا دانشگاه و گنجاندن مباحث مربوط به تغییراقلیم در برنامهٔ ملی آموزش ایران امری ضروری است».
مدل‌ها برآورد می‌کنند که میانگین دمای ایران تا انتهای قرن ۲۱ با شیب تندی افزایش خواهد یافت و تا ۴۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد
به‌گفتهٔ عضو هیئت‌علمی آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی، با مطالعهٔ الگوهای آموزشی استاندارد در سایر نقاط جهان مشخص شد برنامهٔ آموزشی تغییراقلیم باید در سه سطح نیازسنجی، طراحی آموزشی و ارزیابی دوره‌های آموزشی انجام شود. در سطح نیازسنجی لازم است به این پرسش‌ها پاسخ داده شود که وضعیت فعلی اقلیم کشور چگونه است؟ دلایل به‌وجود آمدن این شرایط چه چیزهایی هستند؟ تغییراقلیم چه پیامدها و عوارضی برای ما دارد؟ و چه راه‌کارها و استراتژی‌هایی را باید برای پیشگیری، کاهش اثر و سازگاری با تغییراقلیم در پیش گرفت. همچنین، در سطح طراحی آموزشی باید در همکاری با حوزه‌های دیگری مثل علوم اجتماعی و علوم تربیتی نسبت‌به افزایش آگاهی عمومی و تربیت مدیرانی آگاه به مسئلهٔ تغییراقلیم اقدام کرد. در سطح سوم نیز باید دوره‌های آموزشی برگزارشده ارزیابی شوند تا معلوم شود تا چه حد کارایی مورد انتظار را داشته‌اند و چگونه می‌توان این دوره‌ها را بهبود بخشید.
او در پایان با بیان اینکه کودکان و زنان در صف اول آسیب‌پذیری از تغییراقلیم هستند، اضافه کرد: یکی از مفاهیم مغفول‌مانده در ایران موضوع کاهش اضطراب محیط‌زیستی است. آشنایی کودکان با مفاهیم پایهٔ تغییراقلیم به آنان کمک می‌کند ساده‌تر با این تحول سازگاری پیدا کنند و اضطراب محیط‌زیستی کمتری را تجربه کنند.
رفع «چالش بزرگ» با پیش‌بینی دهه‌ای
مهمان بعدی نشست تغییراقلیم آذر زرین، عضو هیئت‌علمی آب و هواشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، بود که دربارهٔ رخدادهای فرین اقلیمی در ایران با تأکید بر پیش‌بینی دهه‌ای و پیش‌نگری اقلیمی سخنرانی کرد.
زرین ابتدا تشریح کرد که در مدل‌های تخمین آیندهٔ اقلیمی دو نوع برآورد وجود دارد. یکی پیش‌نگری اقلیمی است که در بازه‌های زمانی طولانی ۲۵ سال، ۵۰ سال و یک قرن انجام می‌شود و دیگری پیش‌بینی‌ای است که از پیش‌بینی‌های آب‌وهوایی کوتاه‌مدت ساعتی تا فصلی را در بر می‌گیرد و عدم قطعیت کمتری نسبت‌به پیش‌نگری دارد. به‌گفتهٔ او، در علوم جغرافیا تا مدت‌ها جای پیش‌بینی‌هایی میان‌مدت خالی بود و شکافی در برآوردهای پنج‌ساله و ۱۰ساله وجود داشت که از آن با عنوان چالش بزرگ یاد می‌شد.
مصحح گزارش ششم اقلیمی هیئت بین‌الدولی تغییراقلیم (IPCC) بیان کرد: «پیش‌بینی‌های دهه‌ای (پنل DCPP) به‌منظور پر کردن شکاف میان پیش‌بینی‌ها و پیش‌نگری‌ها در دستورکار اقلیم‌شناسان قرار گرفت».
پیش‌بینی دهه‌ای اقلیم ایران
عضو هیئت‌علمی آب و هواشناسی دانشگاه فردوسی مشهد دربارهٔ پیش‌بینی‌های دهه‌ای برای اقلیم ایران بیان کرد: «مدل‌های مربوط به بازهٔ زمانی ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۸ میلادی در ایران که هم‌اکنون در میانهٔ آن قرار داریم نشان می‌دهد میانگین دما حداقل ۱.۱ درجه سانتی‌گراد افزایش خواهد یافت. افزایش دما به‌ویژه در شمال‌غرب و نواحی مرکزی ایران بیشتر است و تنش گرمایی در تمامی فصول افزایشی است».
به‌گفتهٔ او، براساس مدل‌های پیش‌بینی دهه‌ای، فراوانی روزهای یخی و همراه با یخبندان طی دههٔ پیش رو کاهش پیدا می‌کند. این تحول در مناطق شمالی ایران بیشتر خواهد بود. همچنین تا سال ۲۰۲۸ به‌طور میانگین شاهد افزایش ۱۷.۶روز تابستانی و ۲۰.۵ شب حاره‌ای در کشور خواهیم بود.
زرین افزود: «با جابه‌جایی دما، فرین‌های آب‌وهوایی (Extreme weather) گرم نیز با شدت و فراوانی بیشتری رقم خواهند خورد».
مصحح گزارش ششم اقلیمی هیئت بین‌الدولی تغییراقلیم (IPCC) دربارهٔ سناریوهای پیش‌نگری ایران نیز گفت: «مدل‌ها برآورد می‌کنند که میانگین دمای ایران تا انتهای قرن ۲۱ با شیب تندی افزایش خواهد یافت و تا ۴۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. این میانگین در حال حاضر ۳۶ درجه سانتی‌گراد است.
او در پایان سخنان خود با اشاره به عدم قطعیت در پیش‌بینی و پیش‌نگری مدل‌های اقلیمی گفت: «دانشمندان برای بالا بردن اعتبار پیش‌بینی‌ها و پیش‌نگری‌ها از تحلیل چندمدلی استفاده می‌کنند و پیش‌بینی‌های قبلی دربارهٔ اقلیم را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهند. بیش از ۶۰ مدل برای این تحلیل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد».
نظر شما