به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، ۵۷ روز از صدای شلیک اولین راکتها و موشک‌های رژیم کودک‌کش صهیونیستی در بامداد جمعه ۲۳ خردادماه می‌گذرد؛ صدایی که با شنیدنش باید پناه می‌گرفتیم اما در پشت‌بام‌ها، بالکنها یا کنار پنجره‌ها به دنبال منشأ آن می‌گشتیم. سال‌ها از جنگ تحمیلی هشت‌ساله می‌گذرد، نسل‌های بعد از جنگ هیچ بینشی از صدای انفجار و ترکش‌هایش نداشتند، به همین دلیل برخی، جای توجه به نکات ایمنی، بلافاصله به سمت محل حادثه می‌رفتند و همین حرکت جانشان را به خطر می‌انداخت. قدم اول خودمراقبتی در بحران‌هایی مثل جنگ پناه گرفتن است، موضوعی که یا نمی‌دانستیم یا برایمان شوخی بود.
دکتر علیرضا اولیایی‌منش، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه خودمراقبتی یک موضوع بسیار مهم در نظم سلامت دنیا محسوب می‌شود، می‌گوید: «به دلایل مختلف از جمله محدود بودن منابع نظام سلامت، دسترسی محدود به مراکز درمانی و روی کارآمدن تکنولوژیهای پیشرفته، افراد به سمت خودمراقبتی سوق داده می‌شوند. وقتی در شرایط بحرانی همچون زلزله، سیل، جنگ یا بیماری‌های همه‌گیر قرار میگیریم، خودمراقبتی و آموزش آن به مردم پررنگتر می‌شود.»
ایجاد محتوای مناسب آموزشی یکی از اولویتهای این روزها در بحران‌های بعدی است. معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران با تأیید این موضوع بیان می‌کند: «زمان جنگ تحمیلی ایران و عراق، مردم طی بازه هشت‌ساله آمادگی‌های متعددی را برای شرایط بحرانی کسب کرده بودند و با مشکلات، جدی برخورد می‌کردند. مثلاً اکثریت مردم فرآیند امداد و نجات و کمک‌های اولیه را آموزش دیده بودند، یا زمانی که صدای آژیر خطر در شهر می‌پیچید، همه در پناهگاه‌های مشخصی مستقر میشدند. بعد از پایان جنگ تحمیلی، گذشت زمان و تولد نسل‌های جدید، مردم انگار فراموش کردند جنگ موضوعی جدی است و نباید دستمایه شوخی و تفریح شود.»
او می‌گوید: «وقتی جنگ 12روزه از طرف شرورترین رژیم جهان به کشورمان تحمیل شد، مردم و مسئولان محک خوردند که در چه شرایط و آمادگی برای مقابله با بحران قرار دارند. این جنگ تلنگری بود تا دریابیم چه کاستی‌هایی داریم. با اینکه نیروهای نظامی با درایت و هدایت رهبر انقلاب، دشمن را سرجایش نشاندند، اما واقعیت آن است که این تلنگر به قیمت از دست رفتن بهترین سرداران و نظامیان، دانشمندان و تعدادی از شهروندان بود. امیدواریم دیگر چنین تجربه‌ای نداشته باشیم اما مردم باید برای هر بحرانی آمادگی داشته باشند. همه باید آموزش ببینیم تا در مواقع حساس دست‌کم از جان خودمان مراقبت کنیم.»
ایجاد ذخیره‌ای از محتواهای آموزشی
به گفته دکتر اولیایی‌منش، در سیستم دولتی و بخش سلامت باید زیرساخت‌هایی فراهم شود تا مردم در زمان بحران از آنها استفاده کنند. باید ذخیره‌ای از محتواهای مرتبط با بلایایی طبیعی و غیرطبیعی وجود داشته باشد و حتی مردم بتوانند در بستر اینترنت ملی هم به این محتواها دسترسی داشته باشند.
او با اشاره به چند نمونه از رفتارهای اشتباه مردم هنگام تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی توضیح می‌دهد: «نه تنها کودکان معنی خطر را در آن روزها درک نمی‌کردند، حتی بزرگسالان هم رفتارهایی نشان می‌دادند که جانشان را به خطر می‌انداخت. مردم در شرایطی که پدافندها مشغول خنثی‌سازی تهدیدات دشمن بودند یا زمان بمباران، به پشت‌بام‌ها یا بالکن می‌رفتند یا در محلی که موشک اصابت کرده بود، تجمع می‌کردند و عکس و فیلم می‌گرفتند بدون اینکه متوجه باشند ممکن است آن نقطه دوباره مورد حمله قرار گیرد.
حالا این رفتارهای اشتباه را کنار ناآگاهی مردم از مکان‌های امن و پناهگاه‌ها قرار دهید. شهروندان حتی نمی‌دانستند زمان حمله کجای خانه‌هایشان امن‌تر است یا زمان بمباران از خانه خارج شوند یا در مکانی پناه بگیرند. این سردرگمی نشان داد، آمادگی برای حفظ جان و خودمراقبتی در جامعه بسیار پایین است.»
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه این دسته از اطلاعات باید به مردم داده می‌شد، می‌گوید: «قبل از اینکه همه چیز به فراموشی سپرده شود، باید خودمراقبتی و اصول اولیه حفظ جان را به مردم آموزش دهیم. به همین دلیل باید همکاری دوجانبه میان بخش سلامت و رسانه‌های جمعی ایجاد شود تا این نقص را جبران کنیم و محتواهای مناسب در مورد اقدامات اولیه حفظ جان و مراقبت از روان در شرایط بحرانی را به مردم آموزش دهیم.»
دانشگاه علوم پزشکی تهران شبکه اجتماعی با عنوان «سفیران سلامت تهران» دارد. دکتر اولیایی‌منش در این‌باره می‌گوید: «خانواده‌های بسیاری در سامانه «شهاب» یا همان «شبکه هوشمند آموزش بهداشت» حضور دارند که به عنوان سفیران سلامت در بطن خانواده عمل می‌کنند.
دانشگاه علوم پزشکی تهران در جنگ 12روزه پیام‌های کوتاه، موشن‌گرافی و اینفوگرافی‌های بسیاری ساخت و در این شبکه‌ها بارگذاری کرد تا اطلاعات لازم برای حفظ جان و مراقبت از سلامت روان به دست مردم برسد. مردم نیاز دارند آموزش ببینند که چطور از سلامت فرزندانشان مراقبت کنند و آنها را در معرض چه اطلاعاتی از شرایط بحرانی قرار دهند یا چگونه استرس را میان اعضای خانواده مدیریت کنند. جنگی که حدود 57 روز پیش آغاز شد، نشان داد، مردم خیلی آماده نبودند، بویژه در مدیریت سلامت روان.»
باید برای بحران آماده باشیم
او با بیان اینکه آتش‌بس پایان بحران نیست، می‌گوید: «رژیم صهیونیستی ثابت کرده است که پایبند هیچ قانون و مقرراتی نیست و نمی‌توانیم با اطمینان از پایان بحران حرف بزنیم، به همین دلیل آمادگی برای هر پیشامدی از واجبات این روزهای مردم و مسئولان است. اکنون فرصت فراهم است تا مسئولان سلامت و نظام آموزشی به کمک رسانه‌ها، اطلاعاتی که نیازمند دوران بحران است در اختیار مردم قرار دهند تا دیگر شاهد رفتارهای پرخطر از طرف شهروندان نباشیم و خسارت جانی به حداقل برسد.»
به گفته معاون درمان وزارت بهداشت، «جنگ تحمیلی دوم نشان داد، برخی از مردم جدای از جنسیت، آسیب‌پذیری روانی بیشتری دارند. باید ببینیم در دوران بحران چه کسی بیشتر دچار آسیب روانی شد و به او مدیریت استرس را آموزش دهیم تا بتوانیم در شرایط سخت تاب‌آوری جامعه را افزایش دهیم.»
مردم باید بدانند اگر در بحران به غذاهای معمول دسترسی نداشته باشند، چه بکنند. دکتر اولیایی‌منش با تأیید این موضوع می‌گوید: «باید به شهروندان آموزش دهیم چه مواد غذایی را می‌توان به عنوان ذخیره دوران بحران نگهداری کرد تا بیشترین کالری و انرژی را به بدن آنها برساند. واقعیت آن است، هفته اول جنگ 12روزه به نوعی غافلگیر شدیم که این غافلگیری در زمینه درمان مردم نبود، بلکه در بخش آموزش مردم برای مقابله با بحران رخ داد که اکنون وقت جبران این غافلگیری است. امیدوارم همه دستگاه‌ها این فرصت را غنیمت بشمارند.»
نظر شما