به گزارش سلامت نیوز به نقل از edition، اسکیزوفرنی اختلالی روانی است که می‌تواند فرد را دچار سردرگمی، ترس، انزوا و ازدست‌دادن ارتباط با واقعیت کند. علائم این بیماری نه‌تنها برای فرد مبتلا، بلکه برای اطرافیان او نیز گیج‌کننده و دردناک است.
هنری کاکبرن، دانشجوی ۲۰ ساله‌ی هنر، در فوریه سال ۲۰۰۲ دچار اولین نشانه‌های اسکیزوفرنی شد. او دانشگاه برایتون را ترک کرد تا زندگی‌ای جادویی و متفاوت را تجربه کند و تصمیم گرفت حدود ۱۱۳ کیلومتر را پابرهنه تا خانه‌ی دوران کودکی‌اش در کانتربری طی کند. در میانه راه، صدای هواپیماها را شنید و باور کرد نیروهایی شیطانی در تعقیب او هستند. برای فرار از این تعقیب خیالی، خود را به آب‌های سرد رودخانه انداخت و نزدیک بود بر اثر هیپوترمی (کاهش شدید دمای بدن) جانش را از دست بدهد.
او پس از نجات، به بیمارستان روان‌پزشکی منتقل و با اسکیزوفرنی تشخیص داده شد. از آن زمان، هشت سال را در چندین بیمارستان روان‌پزشکی گذراند.
اسکیزوفرنی: اختلالی مزمن و ناشناخته
اسکیزوفرنی با اینکه یکی از شناخته‌شده‌ترین اختلالات روانی است، اما هنوز هم از نظر عموم بسیار بدفهمیده شده است. این بیماری مزمن که حدود ۲۴ میلیون نفر، معادل ۰.۳۲٪ جمعیت جهان، به آن مبتلا هستند، معمولاً با روان‌پریشی، توهم، هذیان، گفتار و تفکر نامنظم و بی‌انگیزگی همراه است.
نخستین نشانه‌ها اغلب در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظاهر می‌شوند. مانند هنری کاکبرن که ناگهان به این باور رسید که جهان از او گریزان است و دیگران قصد آسیب‌رساندن دارند.
نام‌گذاری گمراه‌کننده و برداشت‌های نادرست
نام "اسکیزوفرنی" از ریشه‌های یونانی به معنای "ذهن شکافته" آمده و باعث شده بسیاری این بیماری را با اختلال چندشخصیتی (که ناشی از تروما و با نام قدیم «اختلال شخصیت چندگانه» شناخته می‌شود) اشتباه بگیرند. در حالی‌که این دو بیماری کاملاً متفاوت‌اند.
همچنین استفاده‌ی عامیانه از واژه‌هایی مثل «شخصیت اسکیزوفرن» برای توصیف احساسات متضاد یا روزهای پرتنش، باعث شده برداشت عمومی از این اختلال، تحریف‌شده و حتی تحقیرآمیز باشد.
بیماری‌ای که آینده را می‌رباید
علائم اسکیزوفرنی معمولاً بین ۱۵ تا ۲۵ سالگی بروز می‌کنند. افراد ممکن است زندگی‌ای عادی یا حتی موفق داشته باشند، اما ناگهان دچار اختلال در درک واقعیت شوند. این "اولین فروپاشی" معمولاً آغاز مجموعه‌ای از چالش‌هاست که تا پایان عمر همراه بیمار خواهد بود.
دکتر دیپاک دسوزا، روان‌پزشک دانشگاه ییل، می‌گوید:«به نظر من، اسکیزوفرنی ویران‌کننده‌ترین بیماری روانی است، زیرا درست زمانی فرد را درگیر می‌کند که در آستانه شکوفایی و تحقق پتانسیل‌های زندگی‌اش قرار دارد.»
عوامل بروز بیماری
علت دقیق اسکیزوفرنی مشخص نیست، اما عواملی مانند ژنتیک، ناهنجاری‌های ساختاری مغز، تجربیات دوران جنینی (مثل کم‌وزنی هنگام تولد یا پره‌اکلامپسی)، استرس و آسیب‌های روانی می‌توانند خطر بروز آن را افزایش دهند.
همچنین تحقیقات اخیر رابطه‌ای میان مصرف مواد روان‌گردان، به‌ویژه ماری‌جوانا، و افزایش احتمال ابتلا به اسکیزوفرنی نشان داده‌اند. یکی از دلایل آن، قدرت بالای ماری‌جوانای امروزی نسبت به دهه‌های گذشته است. مواد فعال در این گیاه می‌توانند تعادل سیستم اندوکانابینوئید مغز را بر هم زده و در روند رشد عصبی اختلال ایجاد کنند.
علائم اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی مجموعه‌ای از علائم روانی و شناختی دارد که شامل موارد زیر است:
-
هذیان: باور به چیزهایی که وجود ندارند (مانند اینکه CIA گوشی او را شنود می‌کند).
-
توهم: دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند، از جمله شنیدن صداهایی که دستور می‌دهند.
-
پارانویا: احساس اینکه دیگران قصد آسیب دارند یا ذهن فرد را می‌خوانند.
-
اختلال در گفتار و تفکر: ناتوانی در سازمان‌دهی افکار یا صحبت کردن به‌صورت منسجم.
-
انزوای اجتماعی، بی‌انگیزگی و کاهش توانایی شناختی.
هنری کاکبرن نیز تجربه‌های مشابهی داشت؛ او معتقد بود که می‌تواند با درختان، پرندگان و روح‌ها صحبت کند و حتی صحنه‌هایی از کتاب‌های فانتزی را واقعی تلقی می‌کرد.
اسکیزوفرنی قابل درمان است، ولی...
درمان قطعی برای اسکیزوفرنی وجود ندارد، اما می‌توان علائم آن را کنترل کرد. مهم‌ترین راه درمان، داروهای ضدروان‌پریشی هستند که به کاهش توهم و هذیان کمک می‌کنند. درمان‌های روان‌شناختی مانند رفتاردرمانی شناختی برای روان‌پریشی (CBT for psychosis)، آموزش مهارت‌های اجتماعی و مشاوره نیز بسیار مؤثرند.
با این حال، یکی از بزرگ‌ترین موانع درمان، امتناع بیماران از مصرف داروها است؛ یا به دلیل بی‌اطلاعی از بیماری خود (پدیده‌ای به نام آناسگنوزیا) یا به خاطر عوارض جانبی داروها.
خبر خوب اینکه داروهای جدید با عوارض کمتر در دست توسعه هستند.
نظر شما