به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، بیش از ۹ هزار کودک تحت سرپرستی سازمان بهزیستی کشور قرار دارند. چندی قبل برخی از مدیران مراکز نگهداری و تعدادی از خانواده‌های میزبان کودکان طرح شکایت کرده بودند که امکان ثبت‌نام در مدارس برای کودکان تحت سرپرستی خود را نداشته‌اند و نتوانسته‌اند این کودکان را در مدارس ثبت‌نام کنند و همین امر باعث شده تا این کودکان از ادامه تحصیل بازبمانند. با توجه به اهمیت و ضرورت مقوله آموزش کودکان به بررسی صحت و سقم این ادعا پرداخته‌ایم.
فرزندخواندگی در سال گذشته رشد 2.5 برابری را تجربه کرده است؛ اتفاقی که هم امید تازه‌ای به کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست بخشیده است و هم خانواده‌های چشم‌انتظار را به آرزوی دیرینه‌شان رسانده است.
حمیدرضا الوند مدیرکل دفتر مراقبت و توانمندسازی کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه سالانه 2 هزار و 500 کودک از طریق طرح‌های مختلف از جمله طرح «میزبان» و «امین موقت» به فرزندخواندگی می‌روند، ثبت‌نام نشدن این بچه‌ها در مدارس را از اساس تکذیب می‌کند و می‌گوید: ««سالهاست که کودکان تحت سرپرستی سازمان بهزیستی به تحصیل در مدارس مشغول هستند و بازماندگی از تحصیل در مورد این کودکان وجود ندارد.»
او با اشاره به اینکه از 9 هزار و 300 کودکی که در مراکز نگهداری می‌شوند که 7 هزار نفر از آنها دانش‌آموز هستند توضیح می‌دهد: «7 هزار دانش‌آموز داریم و بقیه افراد یا گروه سنی زیر شش سال هستند یا افرادی هستند که سن‌شان بالا بوده و علاقه‌ای به تحصیل نداشته‌اند و دوره‌های مهارت‌آموزی را می‌گذرانند. اینکه برخی از مراکز نتوانسته‌اند، بچه‌ها را در سامانه‌های ورود به مدارس ثبت‌نام کنند را از چند استان پرسیده‌ام، چنین موضوعی صحت ندارد.
این سامانه‌ها به‌تازگی تأسیس نشده است. در نسخه‌های آزمایشی سامانه‌های جدید، ممکن است مشکلاتی وجود داشته باشد، اما این سامانه‌ها سالهاست که فعالیت می‌کنند و کودکان تحت پوشش هم سالهاست در حال تحصیل در مدارس هستند.» مدیرکل دفتر کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی با بیان اینکه فقط در ارتباط با ثبت‌نام کودکان اتباع بیگانه‌ای که اعتبارکارت اقامتشان تمام شده بود، مشکلاتی داشتیم، توضیح می‌دهد: «با مرجع ملی حقوق کودک جلسه داشتیم و در مورد این موضوع قرار شد، هر کودکی که سازمان بهزیستی او را تأیید و ادعا کند تحت سرپرستی ماست، ثبت‌نام او انجام شود، حتی اگر مشکل تمدید اقامت داشته باشد.» الوند با تأکید بر اهمیت ثبت‌نام همه کودکان در مدارس می‌گوید: «کودکان براساس معرفی‌نامه سازمان بهزیستی به آموزش و پرورش منطقه، به راحتی در مدارس ثبت‌نام می‌شوند.»
او در مورد مشکلات خانواده‌های میزبان برای ثبت‌نام کودکانی که تعیین تکلیف نشده‌اند، می‌گوید: ««همه کودکان باید تعیین تکلیف شوند و حکم قضایی آنها بیاید. بچه‌ای که به میزبان می‌رود، معمولاً از مرکز نگهداری به خانواده ملحق می‌شود، وقتی در مرکز هست یعنی حکم قضایی برای کودک صادر و همه اقدامات قانونی برای او انجام شده است. کودکانی که تعیین تکلیف نشده‌اند معمولاً در تهران هستند به این معنا که کودک شرایط فرزندخواندگی دارد و می‌خواهند او را به خانواده‌ای بدهند، چون این فرآیند زمانبر است، قبل از انجام فرآیند، کودک را به عنوان میزبان به خانواده می‌دهیم تا او به جای مرکز در میان خانواده باشد. در این مدت فرآیندهای قضایی هم طی می‌شود اما این کودکان هم برای ثبت‌نام در مدارس و بهره‌مندی از خدمات آموزشی مشکلی ندارند و می‌توانند به مدرسه بروند. مراکز نگهداری از کودکان موظفند با بهزیستی شهرستان محل سکونت، موضوع ثبت‌نام بچه‌ها را مطرح کنند، آنها نامه‌ای به آموزش و پرورش می‌زنند و مشکل حل می‌شود. تا امروز گزارشی از عدم ثبت‌نام نداشته‌ایم. بر اساس هماهنگی‌هایی که از قبل انجام شده آموزش و پرورش با نامه بهزیستی اقدام به ثبت‌نام دانش‌آموز می‌کند.»
87 درصد کودکان بهزیستی پدر و مادر دارند
ثبت مشخصات زیستی در سامانه شاد موضوع دیگری است که نگرانی‌هایی برای برخی از خانواده‌های میزبان ایجاد کرده است. الوند با بیان اینکه 87 درصد کودکان تحت پوشش سازمان بدسرپرست هستند، یعنی پدر، مادر یا جد پدری آنها به عنوان سرپرستان قانونی کودک بر اساس ماده 1187 قانون مدنی در قید حیات هستند، می‌گوید: ««سرپرستی این کودکان برای یک مدت مشخص به سازمان بهزیستی سپرده شده است. حالا این بچه می‌خواهد در مدرسه ثبت‌نام کند، پدرش زنده است. کودک از پدرش شناسنامه دارد، فقط پدر به دلایلی رد صلاحیت شده یعنی یا زندانی بوده یا اعتیاد داشته است. ولایت قهری بر اساس قوانین مدنی ایران غیرقابل سلب است به همین دلیل ولی قهری در قید حیات است. اگر پدر نباشد هم جد پدری ولی قهری محسوب می‌شود. بنابراین دادگاه نام آنها را اعلام می‌کند و می‌توانند نام این افراد را در سامانه‌های ثبت‌نام مدارس ثبت کنند. حدود 13 درصد از بچه‌های ما، کودکانی هستند که با تمام پیگیری‌هایی که انجام شده یا ولی قهری‌شان در قید حیات نیست یا پیدا نشده است. معمولاً این افراد با فرزندخواندگی به خانواده‌ها ملحق می‌شوند بنابراین مشکلی برای ثبت‌نام وجود ندارد. بسیاری از بچه‌هایی که به طرح میزبان می‌روند دارای خانواده هستند، یعنی پدر و مادر زیستی آنها وجود دارد و شناسنامه دارند.»
حالا که ولایت قهری غیرقابل سلب است، سازمان بهزیستی چگونه امنیت کودکان تحت پوشش خود را فراهم می‌کند، الوند در این مورد می‌گوید: «کودکان در مراکز ما امنیت دارند. براساس حکم دادگاه حضانت و سرپرستی و تربیت آنها با سازمان بهزیستی است. اکثریت بچه‌های مراکز پدر و مادر دارند و با حکم دادگاه از خانواده جدا شده‌اند. بهزیستی خودسر نمی‌تواند بچه‌ای را به مراکز خودش بیاورد. ورود این بچه‌ها به سیستم شبانه‌روزی فقط بر اساس رأی صادره از دادگاه صالحه است. پس وقتی دادگاه تشخیص می‌دهد و پدر و مادر را رد صلاحیت می‌کند، حضانت و نگهداری به استناد ماده دو قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست سال 92 به سازمان سپرده می‌شود.
البته اگر اورژانس اجتماعی، کودکی را در معرض آسیب تشخیص دهد به استناد ماده 6 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان بچه را از شرایط مخاطره‌آمیز جدا می‌کند، اما باز هم نمی‌تواند او را وارد سیستم ما کند باید از دادگاه حکم بگیرد تا وارد سیستم مراقبت‌های شبانه‌روزی شود.» الوند در پاسخ به اینکه برخی از مدارس کودکان بهزیستی را به دلایل فرهنگی در مدارس ثبت‌نام نمی‌کنند، می‌گوید: «چنین مسأله‌ای در کشور وجود ندارد. کودکان ما همانند دیگر کودکان بر اساس ضوابط آموزش و پرورش ثبت‌نام می‌کنند. هرگز با این موضوع که مدارس بگویند بچه‌های بی‌سرپرست را ثبت‌نام نمی‌کنیم، برخورد نکرده‌ایم. مراکز در حکم خانه و جایگزین الگوهایی همانند پدر و مادر است. مربی‌های ما به عنوان مادر، کودکان را ثبت‌نام و فرآیند بین آموزش و پرورش و بهزیستی را تسهیل می‌کنند.»
نظر شما