به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،برنامه کشوری غربالگری کم‌کاری تیروئید نوزادان که از مهم‌ترین برنامه‌های بهداشت عمومی ایران به شمار می‌رود، همچنان با موفقیت‌های بزرگی ادامه دارد. طبق اظهارات دکتر شهین یاراحمدی، رئیس اداره غدد و مدیر این برنامه، تاکنون بیش از ۲۵ میلیون نوزاد ایرانی تحت غربالگری قرار گرفته‌اند و از این طریق حدود ۷۵ هزار مورد ابتلا به کم‌کاری تیروئید شناسایی و درمان شده است. این برنامه که از زمان اجرای آن هیچ موردی از عقب‌ماندگی ذهنی ناشی از کم‌کاری تیروئید گزارش نشده، در راستای ارتقای کیفیت زندگی نوزادان و خانواده‌ها، گام‌های بزرگی برداشته است.
یک برنامه موفق و پایدار
یاراحمدی این برنامه را یکی از موفق‌ترین و مؤثرترین مداخلات بهداشت عمومی کشور خواند و افزود: «این برنامه نه تنها در داخل ایران، بلکه در سطح جهانی نیز به عنوان یک الگوی موفق شناخته می‌شود. غربالگری دقیق و به‌موقع موجب کاهش بار بیماری و ارتقای کیفیت زندگی نوزادان و کودکان شده است.»
پوشش سراسری و دسترسی همگانی
از ویژگی‌های مهم این برنامه، پوشش گسترده آن در سطح کشور است. بیش از ۶ هزار مرکز نمونه‌گیری در سراسر کشور فعال هستند و تمامی نوزادان ایرانی و غیرایرانی بدون هیچ استثنایی تحت غربالگری قرار می‌گیرند. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دیگر، چنین خدماتی فقط به شهروندان قانونی ارائه می‌شود.
غربالگری نوزادان نارس
نوزادان نارس به دلیل حساسیت بیشتر نسبت به ابتلا به کم‌کاری تیروئید، چهار بار تحت غربالگری قرار می‌گیرند. دکتر یاراحمدی تأکید کرد که در تمامی مراحل غربالگری، حتی یک مورد هم نباید حذف شود، زیرا هر نوبت غربالگری ممکن است موارد جدیدی را شناسایی کند. برای نوزادان بستری در بیمارستان‌ها نیز غربالگری به‌طور منظم انجام می‌شود تا هیچ نوزادی از این روند مهم درمانی عقب نماند.
پایش و ارزشیابی مستمر: کلید موفقیت
یکی دیگر از دلایل اصلی موفقیت این برنامه، ارزشیابی و پایش مستمر آن است. طبق گفته‌ی دکتر یاراحمدی، این برنامه به دلیل بازنگری‌های منظم و به‌روزرسانی دستورالعمل‌ها توانسته است در طول دو دهه گذشته پایداری خود را حفظ کند و به یکی از الگوهای موفق در نظام سلامت کشور تبدیل شود.
چالش‌ها و برنامه‌های آینده
با وجود موفقیت‌های بزرگ، برنامه با چالش‌هایی نیز مواجه است. از جمله این چالش‌ها، مشکلات ناشی از تحریم‌ها و تهیه مواد مصرفی استاندارد مانند کیت‌ها و فیلترهای آزمایشگاهی است. همچنین، افزایش چشمگیر تعداد نوزادان غیرایرانی و دشواری خانواده‌ها در پرداخت هزینه‌های غربالگری، فشارهای اضافی به برنامه وارد کرده است. به همین دلیل، مذاکراتی با سازمان‌های بین‌المللی مانند یونیسف و کمیساریای عالی پناهندگان انجام شده است تا منابع مالی پایداری برای پوشش این گروه‌ها فراهم شود.
ایجاد پنل جامع غربالگری نوزادان
در آینده نزدیک، برنامه‌های غربالگری نوزادان در ایران شامل اختلالات متابولیک، شنوایی، بینایی، زردی و بیماری‌های قلبی سیانوتیک تحت یک چتر مدیریتی واحد قرار خواهند گرفت. این امر به ارتقای کیفیت خدمات و پوشش بیشتر این برنامه‌ها کمک خواهد کرد.
تغذیه حاوی ید در دوران بارداری: پیشگیری از کم‌کاری تیروئید
دکتر یاراحمدی یکی از عوامل مهم افزایش کم‌کاری تیروئید در نوزادان را کاهش مصرف نمک یددار در جامعه دانست و گفت: «در سال‌های اخیر، تحت تأثیر تبلیغات غیرعلمی، مصرف نمک یددار در بین مردم کاهش یافته است، که این امر موجب کاهش دریافت ید در مادران باردار شده است. به همین دلیل، پیگیری تأمین و توزیع قرص‌های یددار و مولتی‌ویتامین‌های مخصوص بارداری در دستور کار قرار دارد.»
برنامه غربالگری کم‌کاری تیروئید نوزادان در ایران یکی از موفق‌ترین و پایدارترین برنامه‌های سلامت عمومی است که به‌ویژه در جلوگیری از عقب‌ماندگی ذهنی و اختلالات رشد نوزادان موثر بوده است. با پوشش سراسری و پیگیری‌های مداوم، این برنامه توانسته است به یکی از موفق‌ترین تجربیات بهداشت عمومی تبدیل شود و همچنان به عنوان الگویی جهانی در نظر گرفته می‌شود.
نظر شما