آنچه در مورد اضطراب و بی حسی باید بدانید

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مدیکال نیوز تودی، اضطراب و هراس هر دو می توانند منجر به بی حسی و گزگز شوند. وقتی فردی در مورد سلامتی خود مضطرب است، این علائم ممکن است اضطراب او را بدتر کند.

هنگامی که یک موضوع روانی زمینه ساز مشکلات جسمی باشد، پزشکان علائم را روان زا می نامند. معمولاً بی‌حسی روان‌زا خطرناک نیست و معمولاً با درمان اضطراب بهبود می‌یابد.

در این مقاله توضیح می دهیم که چگونه اضطراب و حملات پانیک ممکن است منجر به بی حسی شود. ما همچنین در مورد برخی دیگر از علائم رایج اضطراب و زمان تماس با پزشک صحبت می کنیم.

آیا اضطراب می تواند باعث بی حسی شود؟

افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی علائم فیزیکی و همچنین عاطفی و روانی را تجربه می کنند. بی حسی و گزگز از جمله شایع ترین علائم آن است.

در حالی که افرادی که این نوع بی حسی را تجربه می کنند معمولاً آن را در دست ها یا پاها مشاهده می کنند، اما می تواند در هر نقطه از بدن رخ دهد.

در برخی از افراد مبتلا به اضطراب، بی‌حسی می‌تواند چرخه شدید بی‌حسی و اضطراب را آغاز کند. این زمانی اتفاق می‌افتد که فرد متوجه بی‌حسی می‌شود، در نتیجه دچار حمله پانیک می‌شود و پس از آن بیشتر احساس اضطراب و بی‌حسی می‌کند.

برخی از افراد همچنین علائم دیگری مانند ضربان قلب سریع را مشاهده می کنند که ممکن است اضطراب و بی حسی را بیشتر کند.

چگونه اضطراب باعث بی حسی می شود؟

اضطراب می تواند از راه های مختلفی باعث بی حسی شود.

در لحظات وحشت، رگ های خونی منقبض می شوند و ضربان قلب و فشار خون افزایش می یابد. این جریان خون را به قسمت‌های مختلف بدن کاهش می‌دهد (به ویژه دست‌ها و پاها) که به طور بالقوه باعث گزگز، بی‌حسی یا احساس سرما می‌شود.

احساس اضطراب رفتار را نیز تغییر می دهد. یک فرد ممکن است به طور ناخودآگاه عضلات خود را منقبض کند، که ممکن است منجر به احساس غیرعادی یا بی حسی عضلانی شود.

برخی از افراد به ترس شدید با "یخ زدن" پاسخ می دهند. این ممکن است باعث شود آنها بدن خود را در موقعیتی نگه دارند که در غیر این صورت ناراحت کننده باشد، مانند نشستن روی پا یا در حالی که پاهای خود را محکم روی هم قرار داده اند. این می تواند باعث بی حسی و سوزن سوزن شدن شود.

علاوه بر این، افرادی که اضطراب خود را خوددرمانی می کنند ممکن است در اثر مصرف مواد مخدر یا الکل دچار بی حسی شوند. برخی از داروها ممکن است باعث بی حسی موقت افراد شود.

علاوه بر این، مصرف بیش از حد الکل می تواند باعث نوروپاتی الکلی شود، که زمانی رخ می دهد که الکل به اعصاب محیطی آسیب برساند. این به نوبه خود ممکن است منجر به بی حسی و سوزن سوزن شدن شود که حتی زمانی که فرد دیگر احساس اضطراب نمی کند، ادامه می یابد.

برخی شواهد نشان می دهد که در موارد نادر، برخی از داروهای ضد اضطراب نیز ممکن است منجر به بی حسی شوند.

درمان بی حسی ناشی از اضطراب

بی حسی ناشی از اضطراب به دلیل خود اضطراب رخ می دهد. بنابراین درمان علت اصلی اضطراب و نه علائم ضروری است.

برخی از گزینه های درمانی عبارتند از:

• داروی ضد اضطراب
• روان درمانی
• استراتژی های مراقبت از خود، مانند ورزش کردن یا کاهش قرار گرفتن در معرض استرس
• تمرینات تنفسی برای کمک به فرد برای بازیابی حس کنترل
• دریافت حمایت از طرف خانواده و دوستان
• آموزش در مورد اضطراب، از جمله اینکه چگونه ممکن است باعث احساس بی حسی شود

توجه به این نکته ضروری است که افراد مبتلا به اضطراب می توانند شرایط دیگری نیز داشته باشند که منجر به بی حسی یا گزگز می شود. بنابراین، اگر اضطراب بهتر شد و بی‌حسی بهبود پیدا نکرد یا بی‌حسی ثابت بود، فرد باید برای بی‌حسی به‌عنوان موضوعی جداگانه به پزشک مراجعه کند.

برخی دیگر از علل بالقوه بی حسی عبارتند از :

• آسیب عصبی به دلیل آسیب یا شرایطی مانند دیابت
• آسیب های نخاعی یا سر
• مسائل مربوط به گردش خون
• سندرم تونل کارپال
• کمبودهای تغذیه ای
• برخی داروها، مانند عوامل شیمی درمانی

چه زمانی با پزشک تماس بگیرید

بی حسی یک اورژانس پزشکی نیست مگر اینکه فرد علائم دیگری مانند درد قفسه سینه را تجربه کند که با کاهش اضطراب بهبود نمی یابد.

به طور مشابه، اضطراب می تواند مانند یک اورژانس احساس شود، اما احساس وحشت معمولاً خود به خود از بین می رود. در حالی که اضطراب مزمن می تواند تأثیر منفی بر سلامت و کیفیت زندگی فرد داشته باشد، حمله پانیک به خودی خود کشنده نیست .

با این حال، فرد باید با پزشک تماس بگیرد اگر:

• اضطراب آنها بهبود می یابد اما بی حسی بهبود نمی یابد
• اضطراب در زندگی روزمره یا روابط آنها دخالت می کند
• بی حسی بدنبال یک آسیب ثابت است، یا به نظر می رسد بدتر می شود
• درمان خانگی کارساز نیست
• داروی اضطراب موثر نیست یا از کار می افتد
• اضطراب یا بی حسی پس از شروع مصرف داروی جدید توسط فرد رخ می دهد

سایر علائم اضطراب

بی حسی تنها نشانه ی اضطراب نیست. علائم دیگر عبارتند از:

• سرگیجه
• تنگی نفس
• ضربان قلب سریع یا احساس اینکه قلب در حال رد شدن است
• درد یا تنش
• احساس سرما
• لرزش
• ناتوانی در تمرکز
• ترس
• افکار مزاحم
• فکر به مردن یا سایر تصورات بالقوه ترسناک
• مشکل خواب
• ناتوانی در آرامش

الگوی خاص اضطرابی که فرد تجربه می کند اغلب به تشخیص بستگی دارد.

به عنوان مثال، افراد مبتلا به اضطراب فراگیر ممکن است احساس اضطراب یا علائم فیزیکی داشته باشند. افراد مبتلا به اختلال هراس ممکن است دچار انفجارهای ناگهانی اضطراب شدید جسمی شوند که آنقدر شدید است که احساس می‌کند در حال مرگ هستند.

از سوی دیگر، افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، ممکن است فلاش بک، کابوس، یا خاطرات مزاحم داشته باشند.

بی حسی یکی از علائم رایج اضطراب است. اینکه فرد آن را تجربه می کند لزوماً نشان دهنده وجود یک بیماری زمینه ای نیست.

توصیه می شود بر روی بررسی علل اضطراب تمرکز کنید و به دنبال درمان آن باشید.

با این حال، اگر بی‌حسی حتی زمانی که اضطراب کاهش می‌یابد همچنان ادامه دارد، فرد باید برای رد سایر علل احتمالی با پزشک مشورت کند.

گزگز و خواب رفتگی دست از نشانه های اضطراب است

عضو هیات مدیره انجمن مغز و اعصاب با بیان این که گزگز و خواب رفتگی دست بر اثر اضطراب بسیار شایع است، عنوان کرد: افراد بسیار مضطرب که بسیار تند، نامنظم و پشت سر هم نفس می‌کشند هم ممکن است دچار گزگز و خواب‌ رفتگی شوند.

دکتر سید مسعود نبوی در گفت وگو با ایسنا، در توضیح علت خواب رفتن و گزگز دست گفت: عوامل مختلفی باعث بروز گزگز و خواب رفتن دست می‌شوند. منشأ ایجاد این عارضه به سیستم اعصاب محیطی و سیستم عصبی مرکزی باز می‌گردد. در خصوص سیستم اعصاب محیطی، ممکن است اعصاب و ریشه آنها درگیر شود. به عنوان مثال این امکان وجود دارد که بیماری‌هایی نظیر دیابت، نارسایی کلیه و اختلالات تیروئید، عصب‌های دست را درگیر کنند که گزگز از علائم شایع درگیری عصب دست است.

این متخصص مغز و اعصاب با بیان این که گزگز دست می‌تواند در صورت بروز بیماری‌های اعصاب مرکزی همانند بیماری ام.اس، تومور، ضایعات نخاعی و سکته مغزی نیز تظاهر یابد، عنوان کرد: گاهی اوقات هم گزگز دست به دنبال بروز اختلالات متابولیکی چون کمبود کلسیم رخ می‌دهد.

دانشیار و رییس گروه نورولوژی دانشگاه شاهد، ادامه داد: از سوی دیگر، افراد بسیار مضطرب که بسیار تند، نامنظم و پشت سر هم نفس می‌کشند هم ممکن است دچار گزگز و خواب ‌رفتگی شوند. مصرف برخی داروها نیز عوارضی چون گزگز دست را در پی دارند.

عضو هیئت مدیره انجمن مغز و اعصاب با اشاره به این که بروز گزگز دست بر اثر اضطراب بسیار شایع است، گفت: البته خواب رفتن دست در افرادی که زمینه اضطرابی خاصی ندارند اما گاهی دچار استرس و در نتیجه گزگز می‌شوند، شیوع کمتری دارد. اما عمده افرادی که مضطرب هستند و دستهایشان گزگز می‌کند، همزمان تنفس‌های تند و نامنظم هم پیدا می‌کنند.

وی افزود: این افراد عمدتا به دلیل کمبود کلسیم در اطراف عصب دست و پایشان دچار تحریک‌ پذیری عصبی می‌شوند که یکی از علایم آن گزگز، مورمور و خواب‌رفتگی دست و پا است.

این متخصص مغز و اعصاب تاکید کرد: اگر گزگز و مورمور طولانی شده و تداوم یابد و قسمت عمده‌ای از یک عضو بدن به عنوان مثال یک دست، تنه و یا صورت را درگیر کند، باید به پزشک مراجعه و به کمک تکنیک‌های تصویربرداری یا گرفتن نوار عصب و آزمایشات لازم، منشا بروز عارضه تشخیص داده شود.

به گفته نبوی به عنوان مثال اگر فرد در حال عادی نشسته‌ و بر اثر فشاری که بر روی اعصاب پا وارد شود فرد به صورت مقطعی دچار گزگز مقطعی شود و این مشکل دیگر تکرار نشود، نگران کننده نبوده و طبیعی است.