تعریف کودکآزاری و انواع آن چیست؟
این آسیب فقط مربوط به ایران نیست؛ آمار یونسکو نشان میدهد که شیوع این پدیده در جوامع مختلف 30 تا 35 درصد و در کشور ما 20 تا 25 درصد است. البته همین میزان نیز بسیار غم انگیز است که تصور کنیم از هر 4 بچه یکی مورد آزار قرار میگیرد. در یک تعریف کلی کودکآزاری، به هر گونه فعل یا ترک فعلی که باعث آزار روحی و جسمی و ایجاد آثار ماندگار در وجود یک کودک شود اطلاق میشود. کودکآزاری جسمی، کودکآزاری عاطفی، کودکآزاری جنسی، سوء استفاده صنعتی، کودکآزاری تحصیلی و غفلت و بیتوجهی از انواع کودکآزاری هستند.
چه عواملی کودکان را در قبال آزار آسیبپذیرتر میکند؟
هنگامی که کودک به آسیبهایی خاص همچون اختلالات روانپزشکی مانند اختلالات نقض توجه، بیشفعالی، اختلالات اضطرابی، بیماریهای جسمی و مزمن یا زندگی در محیط و وضع نامطلوب خانوادگی و اجتماعی مبتلا باشد، این امر موجب تشدید آسیبهای واردشده به کودک در مقابل حوادث و اتفاقات، بخصوص تجاوز جنسی میشود.
بیشترین کودکآزاری از سوی چه کسانی صورت میگیرد؟
متأسفانه بستگان و افرادی که باید مراقب کودک باشند در صدر کودک آزاران قرار دارند. والدین خشمگین و پرخاشگر، والدین دارای اختلالات روانی و شخصیتی مانند اختلالات وسواس و بدبینی، والدینی که در کودکی خود قربانی خشونت والدین خود بودهاند، خانوادههای دارای مشکلات اقتصادی، والدین معتاد، زوجینی که مشکلات عاطفی دارند، خانوادههای تک سرپرست، خانوادههای پرجمعیت، کودکان معلول جسمی و ذهنی و کودکان بیشفعال از مهمترین عوامل خطرزا در کودکآزاری هستند.
چه ارتباطی بین سن کودک و آزار وجود دارد؟
ثابت شده است که هر چه سن کودکان کمتر باشد، درصد کودکآزاری بیشتر میشود؛ این اتفاق در سن زیر 10-12 فراوان است و به واقع کودکآزاری با ناتوانی جسمانی و روانی کودک رابطهای تنگاتنگ دارد.
شدیدترین نوع این آسیب کدام است؟
کودکآزاری جنسی؛ این نوع آزار کودک به نسبت سایر انواع، آثار مخرب بیشتری روی کودک میگذارد. بررسی پرونده مجرمان متجاوز بخصوص آنان که طعمههای خود را از افراد بیدفاع مانند کودکان و زنان انتخاب میکنند نشان میدهد که درصد قابل ملاحظه ای از آنان خود در کودکی آسیب دیدهاند؛ پس با جرات میتوان اعلام کرد اکثر افرادی که در کودکی مورد تجاوز قرار گرفتهاند در بزرگسالی از جامعه انتقام میگیرند.
این را در نظر باید گرفت که کودکآزاری هر نوعی که باشد گرچه پیامدهای ناشی از آسیبهای وارده به کودکان بر اساس سن، جنس، محیط خانوادگی و اجتماعی آنان متفاوت است، آثار آن در کل عمر همراه کودک میماند. بسته به محیط مراقبتی کودکان آسیب دیده، عواقب ناشی از حوادث میتواند به صورت کوتاهمدت یا بلندمدت باشد. در رتبه بعدی، کودکآزاری جسمی وجود دارد که در آن فرد آزارگر به عمد یا غیرعمد با استفاده از روشهایی مانند نیشگون گرفتن، گاز گرفتن، سیلی زدن، سوزاندن، چنگ زدن، لگد زدن و پرتاب کردن کودک یا ایجاد کبودی دربدن او، صدمات خفیف تا شدیدی را به کودک وارد میکند که گاهی ممکن است حتی منجر به مرگ کودک شود.
برخی معتقدند ارایه آمار و گزارش در این خصوص سیاه نمایی است، شما چطور فکر میکنید؟
اطلاع رسانی درباره کودک آزاری اثر مثبت دارد. اکنون بیش از 50 درصد تماسهایی که با اورژانس اجتماعی در خصوص این پدیده گرفته میشود از سوی متولیان مدرسه و همسایههاست. به طور حتم این افراد بعد از مطلع شدن از سوی رسانهها درباره این پدیده با اورژانس تماس میگیرند. این را نیز باید در نظر داشت که اگر امروز آماری در بحث کودکآزاری ارایه میشود، به معنی افزایش این پدیده نیست بلکه به این دلیل است که تاکنون کاری در این خصوص نشده است. در دو سال گذشته اگر والدین اقدام به کودکآزاری میکردند و حتی منجر به معلولیت کودک نیز میشدند، حساسیت زیادی وجود نداشت اما اکنون حتی افرادی که دخیل در این قضیه نیستند مانند همسایهها در این باره واکنش نشان میدهند که این حساسیت با اطلاع رسانی به دست آمده است.
چطور میتوان از میزان کودکآزاری کم کرد؟
با ایجاد احساس مسئولیت در جامعه؛ دولت و جامعه در زمینه آزار کودکان مسئول هستند یعنی هم متولیان دولتی باید به چارهاندیشی بپردازند و هم جامعه مدنی اعم از والدین و سایر شهروندان، چه در قالب فردی و چه جمعی یعنی در قالب گروههای مردمنهاد مبارزه با کودک آزاری.
نظر شما