سلامت نیوز : هرچه به آخرین روزهای پایانی سال نزدیک میشویم صدای آمدن چهارشنبهسوری بلندتر به گوش میرسد. با نزدیک شدن به این ایام مواد محترقه بیشتری توسط ماموران نیروهای انتظامی کشف و ضبط میشود. این درحالی است که برای ایجاد امنیت بیشتر به شهروندان و برپایی شبی آرام کارهای متفاوتی مثل توزیع مواد محترقه مجاز از سوی دولت و ماموران نیروی انتظامی صورت گرفته است. چهارشنبهسوری از رسوم باستانی ایرانیان است که پیشینهای تاریخی دارد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ؛ این رسم که در آخرین شب چهارشنبه سال (سهشنبه شب) برگزار میشود از سنتهای قدیمی ایرانیان بهشمار میرود که در برخی از کتابهای تاریخی مثل شاهنامه نیز به آن اشاره شده است. به اعتقاد پیشینیانمان برپایی آتش در این روز، از سویی نویدآمدن گرما و رهایی از فصلی سرد بوده است و از سویی دیگر با این کار ارواح درگذشتگانشان را به خانههایشان رهنمون میشدند. این درحالی است که امروزه چهارشنبهسوری از معنا و نمادهای باستانی و اصلی آن فاصله زیادی پیدا کرده است. متاسفانه جایگزین آیینهای پیشینی و باستانی این شب وسایل آتشزا و پرخطر هستند. آنچه هرساله در چهارشنبهسوریهای ما ایرانیان پررنگتر میشود، استفاده از مواد محترقه و آتشزای پرخطری است که جز برای فروشندگان و سازندگان آنها برای هیچ گروه و فرد دیگری فایدهای ندارد.
رسمی داغ و سوزاننده
طبق آمار منتشرشده در سال گذشته (سال 91) دو نفر کشته و 373 نفر مصدوم شدند. استانهایی که بیشترین حوادث را داشتند تهران با 57 مصدوم، بوشهر 10مصدوم، البرز 99 مصدوم، کرمانشاه 30 مصدوم، اردبیل 42 مصدوم و زنجان 74 مصدوم بودند. آمار منتشرشده از تعداد حوادث در سال90، 1980 مورد بودند که خوشبختانه درمقایسه با 2088 مورد سال 89، بالغ بر 108 مورد (یعنی حدود 2/5درصد) کاهش داشته است.
ترس و تهدید، جایگزین هیجان و اشتیاق
با نزدیک شدن به شب چهارشنبهسوری استفاده از مواد آتشزا مثل ترقه و کپسول در میان نسل جوان بهویژه مردها افزایش محسوسی پیدا میکند و این امر عامل نگرانی افراد زیادی است که در معرض خطر تهدید و آسیب قرار میگیرند. بیشترین خطر متوجه بانوان است. علاوه براین افرادی که از بیماریهای قلبی رنج میبرند از این خطرات در امان نیستند. از دیگر گروههایی که از آسیب دیدن در این شب مصون نیستند میتوان به کودکان اشاره کرد. این امر باعث شده است تا نگرانی از آمدن این شب جای اشتیاق برای رسیدن شبی باستانی با آیینهای به یاد ماندنی از این شب رواج پیدا کند. در همین راستاست که باید برای کنترل هیجان اقداماتی صورت بگیرد؛ اقداماتی که مردم را محدود نکند بلکه رفتارشان را به سمتی معقول جهت دهد.
اسامی مواد محترقه مجاز
اقدامی که وزارت دفاع برای مقابله با توزیع و استفاده مواد خطرزا اتخاذ کرده است، توزیع موادی مطمئن و ایمن در میان مردم است. طبق گزارش وزارت دفاع به موجب تبصره ذیل ماده 12 قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز مصوب 7 شهریور سال 1390 مجلس، خرید و حمل مواد محترقه غیرمجاز که برای جشنها و مراسم استفاده میشود مستوجب جزای نقدی از پانصد هزار ریال تا ده میلیون ریال است. در ادامه این قانون موادی که به تشخیص وزارت دفاع خطرساز نیستند از شمول این ماده و تبصره آن خارج است. این مواد ساخت و تولید داخل است و همچنین واردات و فروش عمده مواد محترقه (اقلام نورافشانی) بدون مجوز وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ممنوع میباشد.
اسامی اقلام مجاز به این شرح است: کهکشان ۲ اینچ
(۱-۶-۲۵-۵۰SHOT)، کهکشان ۲ اینچ پنج عددی (شلیک همزمان)، کهکشان ۲ اینچ سه عددی (شلیک همزمان)، چلچله۲۰میلیمتری (SHOT 36)، چلچله ۲۰میلیمتری (SHOT 72)، چلچله ۲۰میلیمتری (SHOT 7)، چلچله ۲۰میلیمتری دستی، چلچله ۲۰میلیمتری ۵ عددی (شلیک همزمان)، چلچله ۲۰میلیمتری ۱۰ عددی ( شلیک همزمان)، چلچله ۲۰میلیمتری ۲۵ عددی ( شلیک همزمان)، آبشار ۹۰میلیمتری، آبشار ۷۵ میلیمتری، آبشار سرو، آبشار شقایق، آبشار رز، آبشار مینا، آبشار ۳۰ میلیمتری، آبشار ۲۰ میلیمتری، آبشار ۱۵ میلیمتری، آبشار دستی بزرگ، آبشار دستی کوچک، آبشار سرد دستی، آبشار سرد بزرگ، آبشار سرد کوچک، آبشار سرد (همراه با قید)، آبشار بنفشه، دود رنگی، کهکشان دودرنگی، موشک، فرفره، پروانه کوچک، پروانه بزرگ، مشعل 6، مشعل 10، مشعل هشدار ۲۰ دقیقهای، مشعل هشدار اتوماتیک، چرخ و فلک، فشفشه و کهکشان ۲ اینچ ویژه و یک اینچ.
هیجانات جمعی باید هدایت شوند
اعتماد، تحلیلگر مسائل اجتماعی درباره اینکه مردم چرا در مراسم جمعی مثل چهارشنبهسوری رفتارهایی پرخطر انجام میدهند به آرمان میگوید: این نوع رفتار در مردم نوعی عکسالعمل است. همچنین درباره اقدام وزارت دفاع برای توزیع مواد محترقه مجاز یک تحلیلگر مسائل اجتماعی در گفتوگو به آرمان میگوید: این اقدام وزارت دفاع کاری عاقلانه است. تا به حال برای جلوگیری از رفتارهای پرخطر در میان مردم در چهارشنبهسوری اقدامات ممنوعیتی مثل بازداشت، توقیف مواد محترقه، جریمه و اقداماتی از این دست انجام میشد. این درحالی است که جلوی یک حرکت اجتماعی بهوجود آمده در میان مردم را به این شکل نمیتوان گرفت درضمن، نیروی انتظامی هم به قدری نیرو ندارد که بتواند همه خیابانها و همه مردم را کنترل کند. علیرضا عزیزی ادامه میدهد: در موارد اجتماعی دولتها و ساختارهای اجتماعی باید فضاهایی را ایجاد کنند که تا مردم بتوانند هیجاناتشان را تخلیه کنند چراکه، مردم در همه جای دنیا این هیجانات اجتماعی را دارند و تلاش برای سرکوب این هیجانات باعث بروز آن به اشکال بدتری میشود.
بهگفته او اقدام وزارت دفاع به نوعی مدیریت هیجان جمعی در میان مردم است. اقدامی که تا بهحال یا وجود نداشته و یا به شکلی ضعیف صورت میگرفته است، در واقع فقط ممنوعیتها بوده که به رفتارهای مردمی سمت و سو داده است. آنچه دولت باید درنظر بگیرد، برنامهریزی برای برپایی جشنهای عمومی است. فراهم کردن مواد محترقه سالم از اقدامات اولیه برای چنین برنامهریزیای محسوب میشود و باید برنامههای کاملتری در راستای کنترل و جهتدهی به رفتار مردم انجام شود. این تحلیلگر در ادامه صحبتهایش میافزاید: متاسفانه آموزشهای اجتماعی درباره نحوه رفتارهای اجتماعی ضعیف است. آموزشهایی راجع به چگونگی هدایت و کنترل هیجان در جمع در میان مردم وجود ندارد. این عدم آموزش همراه شده است با افزایش سطح خشونت در چند سال اخیر که اگر به شکل صحیح کنترل نشود نتیجهای مثل حوادث در شب چهارشنبهسوری را به بار خواهد آورد.
نظر شما