در حالی كه امروزه بخش صنعت در بسیاری از كشورهای جهان به عنوان بازویی كارآمد به كمك سایر بخشها آمده و مشكلات آنها را برطرف كرده است، به نظر میرسد كه در كشور ما تاكنون كمتر به تواناییهای صنعت بازیافت به ویژه در حل معظل زبالههای بیمارستانی توجه شده است.
اما در شرایطی كه تفكیك زبالههای بیمارستانی در كشور هنوز هم به طور كامل اجرا نمیشود، بر اساس برخی آمار روزانه 80 تن زباله بیمارستانی فقط در 480 واحد درمانی تهران تولید میشود كه از این مقدار نزدیك به 40 تن پسماند پزشكی است. به این ترتیب میتوان گفت كه روزانه صدها تن زباله بیمارستانی و شاید هم بیشتر در كشور تولید میشود كه حدودا نیمی از آنها پسماندهای پزشكی است.
آییننامهای كه به طور كامل اجرا نشد
در همین حال براساس قانون مدیریت پسماند، سازمان حفاظت محیط زیست موظف شد كه با همكاری دستگاههای مرتبط مانند وزارت بهداشت ضوابط اجرایی مدیریت پسماندهای ویژه و خطرناك را تهیه كند. این آییننامه سال گذشته تهیه و با تصویب هیات وزیران به سراسر كشور ابلاغ شد. وزارت بهداشت نیز براساس این آییننامه موظف شد كه همه واحدهای درمانی را به اجرای این ضوابط ملزم كند. با این وجود به نظر میرسد كه آییننامه فوق تاكنون به شكل پررنگ اجرا نشده است.
آمادگی صنعت برای حل معضل زبالههای بیمارستانی
اما در حالی كه به نظر میرسد تاكنون مسوولان، مزیتهای بهكارگیری بخش صنعت در حوزهای مانند بازیافت را نادیده گرفتهاند، نایب رییس اتحادیه صنایع بازیافت كشور در این باره تاكید میكند كه طرح تفكیك، جداسازی و حتی بازیافت زبالههای بیمارستانی قابلیت اجرا دارد.
كامیار فیلسوفی عنوان میكند: "در نامهای به سازمان محیط زیست برای اجرای طرح تفكیك و جداسازی زبالههای بیمارستانی اعلام آمادگی كردهایم."
وی با اشاره به اینكه حدود 20 درصد از زبالههای بیمارستانی خطرناك و شبهخطرناك و 80 درصد زبالههای عادی هستند، میگوید: " برای اجرای طرح تفكیك و جداسازی زبالههای بیمارستانی، طرحی با جزییات كامل تدوین شده كه قابلیت اجرایی دارد و با تكنولوژی بومی نیز سازگار است."
او با بیان اینكه جداسازی و حملونقل زبالههای بیمارستانی شرایط ویژهای دارد، توضیح میدهد: "در حال حاضر زبالههای بیمارستانی چه از نوع خطرناك و شبهخطرناك و چه از نوع عادی به هیچوجه بازیافت نمیشوند، بلكه به صورت مخلوط در مناطق معین دفن میشوند."
نائب رییس اتحادیه صنایع بازیافت كشور عنوان میكند: "متاسفانه بحث جداسازی و بازیافت زبالههای بیمارستانی در كشور دچار بروكراسی شده و به نظر میرسد كه دخالت مسوولان مربوطه به ویژه وزیر بهداشت برای حلوفصل این معضل بزرگ ضروری باشد."
فیلسوفی با تاكید بر این كه اگر نظارت دقیقی در كشور به وجود آید، حتی میتوان بخش عمدهای از زبالههای بیمارستانی را بازیافت كرد، میگوید: "در حال حاضر طبق قانون، بازیافت زبالههای بیمارستانی ممنوع بوده و این در حالیست كه در بسیاری از كشورهای جهان محصولات پلیمری و فلزی زبالههای بیمارستانی با نظارت درست بازیافت میشوند. "
استفاده از زبالهسوزها مقرون به صرفه نیست
اما در شرایطی كه به نظر میرسد كشورمان از نظر تفكیك و بازیافت زبالههای بیمارستانی در وضعیت چندان مطلوبی قرار ندارد، در بسیاری از كشورهای پیشرفته زبالههای بیمارستانی پیش از امحا تفكیك میشوند؛ به طوری كه در این كشورها فقط حدود 15 درصد زبالههای بیمارستانی خطرناك محسوب میشوند، اما در كشور ما به علت عدم تفكیك كامل زبالهها، بیش از 70 درصد زبالههای خروجی مراكز درمانی، خطرناك و عفونی به شمار میروند.
در حال حاضر بخش عمدهای از زبالههای بیمارستانی در كشور سوزانده میشوند. با این وجود وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی معتقد است كه رویكرد این وزارتخانه استفاده از سیستم زبالهسوز نیست، زیرا استفاده از دستگاههای زبالهسوز استاندارد كه خروجی آنها سرطانزا نبوده و آلودگی هوا نیز ایجاد نمیكنند، به علت گران بودن چندان مقرون به صرفه نیست.
صنعت بازی داده شود
اما در حالی كه هنوز بحث تفكیك و بازیافت زبالههای بیمارستانی در كشور به سرانجام خوشی نرسیده است، به نظر میرسد كه باید پس از مدتها برای حل این معضل پای بخش صنعت نیز به میان كشیده شود.
در واقع اگر تاكنون نهادهایی مانند وزارت بهداشت، سازمان حفاظت از محیط زیست و شهرداریها درگیر موضوع زبالههای بیمارستانی بودند، به نظر میرسد كه در حال حاضر مشاركت دادن صنعت بازیافت كشور نیز در این حوزه ضروری باشد؛ امری كه تاكنون چندان به آن توجه نشده است.
نظر شما