«دریا پر از آب شده، ‌میشه توش قایق روند.» اینها را با لهجه تركی می‌گوید، غروری هم در كلامش دیده می‌شود. ‌خوشحال است اما به روی خودش نمی‌آورد. ‌تعجبمان باعث نمی‌شود توضیح بدهد كه دریا همان دریاچه است؛ ‌دریاچه ارومیه. تبریزی‌ها، اهالی ارومیه، ‌آذرشهری‌ها، ‌مردم سلماس، ‌مراغه و عجب‌شیر و دیگر شهرهای كوچك و بزرگ اطراف دریاچه، سرسختانه پیگیر احیای دریاچه ارومیه بودند و در همه سال‌های خشك شدن و دست و پنجه نرم كردن دریاچه با مرگ، ‌بارها و بارها كنار دریاچه زنجیره‌های انسانی تشكیل دادند تا صدای اعتراض‌شان را به گوش مسوولان برسانند.

سلامت نیوز: «دریا پر از آب شده، ‌میشه توش قایق روند.» اینها را با لهجه تركی می‌گوید، غروری هم در كلامش دیده می‌شود. ‌خوشحال است اما به روی خودش نمی‌آورد. ‌تعجبمان باعث نمی‌شود توضیح بدهد كه دریا همان دریاچه است؛ ‌دریاچه ارومیه. تبریزی‌ها، اهالی ارومیه، ‌آذرشهری‌ها، ‌مردم سلماس، ‌مراغه و عجب‌شیر و دیگر شهرهای كوچك و بزرگ اطراف دریاچه، سرسختانه پیگیر احیای دریاچه ارومیه بودند و در همه سال‌های خشك شدن و دست و پنجه نرم كردن دریاچه با مرگ، ‌بارها و بارها كنار دریاچه زنجیره‌های انسانی تشكیل دادند تا صدای اعتراض‌شان را به گوش مسوولان برسانند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، زنجیره‌ها غیرقانونی اعلام می‌شد، ‌افراد شركت‌كننده در تجمع‌های اعتراضی دستگیر می‌شدند و حرف زدن درباره ارومیه و بدبختی‌هایش امنیتی حساب می‌شد.


وعده احیای ارومیه، ‌وعده بزرگی بود كه حسن روحانی، پیش از انتخابات سال ٩٢ وقتی در جمع مردم ارومیه حاضر شده‌بود، به مردم داد، وعده‌ای كه بر اساس سخنان چند كارشناس قدیمی و پیشكسوت این حوزه، ‌غیرممكن می‌نمود و امكانش از محالات بود. روند در پیش گرفته در دولت نهم و دهم با نگاه فانتزی به مساله محیط زیست، ‌نشان داد نابودی زیستگاه‌ها كه در ظاهر مساله‌ای با اولویت چندم به حساب آمد، وقتی پای مخاطرات سلامت و زندگی مردم را به میان آورد، ‌دیگر مساله‌ای فانتزی محسوب نمی‌شود. ستاد احیا تشكیل شد، كارشناسان خبره دعوت به كار شدند، ‌با اولویت دادن به مساله دریاچه، ‌بودجه و اعتبار تخصیص داده شد، ‌وزارتخانه‌ها پای كار آمدند تا ارومیه امروز از مرز احتضار به ٥٠ درصد آبگیری رسید. بر اساس مطالعات ستاد احیا، در صورتی كه روند دریاچه بر اساس آنچه تا سال ٩٣ پیش رفته بود، می‌رفت وضعیت دریاچه در سال ٩٦ به نابودی بخش جنوبی دریاچه و عدم امكان احیای آن برای همیشه، ایجاد پهنه‌ای بیابانی به وسعت ٢٣٠٠ كیلومتر مربع، بروز توفان‌هایی همراه با ریزگرد نمكی در ٧ استان واقع در شمال غرب كشور، كاهش ١٢٠ سانت دیگر از تراز دریاچه طی سه سال اخیر منتج می‌شد.


كاهش تراز سال ٩٢ تا ٩٦: صفر سانتی‌متر
با مقایسه وضعیت دریاچه در اردیبهشت سال‌های ٩٦ و ٩٢ می‌توان گفت در دوره ٤ ساله ٨٤ تا ٨٨، ‌كاهش تراز دریاچه ١٨٠ سانتی‌متر، ‌از سال ٨٨ تا ٩٢، ١٣٠ سانتی‌متر و سال ٩٢ تا ٩٦، صفر سانتی‌متر كاهش تراز بوده است.  خط‌مشی كلی برنامه‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه در سال ١٣٩٦، كاهش ٢٤ درصدی مصرف آب در بخش كشاورزی بدون ایجاد كاهش در عملكرد در واحد سطح محصولات كشاورزی نسبت به سال پایه ٩٣-١٣٩٢ است. در این میان می‌توان به اقداماتی كه در این سال‌ها انجام شده اشاره كرد، ‌اقداماتی چون شناسایی ٨٢٠٠٠ هكتار سطح كانون‌های فوق بحرانی تولید ریزگرد در حاشیه دریاچه ارومیه در سال ١٣٩٣، ١٧٩٠٠ هكتار سطح مهارشده از كانون‌های بحرانی تولید ریزگرد از طریق اجرای عملیات بیولوژیكی و ٢٨٠٠٠ هكتار سطح مهارشده از كانون‌های بحرانی تولید ریزگرد از طریق زیر پیكره آبی رفتن دریاچه در سال ١٣٩٥.

  لایروبی رودخانه‌های منتهی به دریاچه، ‌تامین حقابه دریاچه از همین رودخانه‌ها و سدها، ‌برنامه برای انتقال آب از رودهای مرزی به ارومیه، ‌اصلاح میان‌گذر كه تنگه میان نیمه شمالی و جنوبی دریاچه و حركات دورانی آب را در میانه راه گرفته، ‌اصلاح الگوی كشاورزی و روش‌های آبیاری با آموزش روستاییان و كشاورزان منطقه كه منجر به كاهش مصرف آب و برداشت از منابع آب در منطقه شد، ‌همه اقداماتی است كه در دست انجام است و منجر به این شد كه كشتی به گل نشسته‌ای كه زمانی كارش بار زدن خودروها و رانندگانش بود تا آنها را از تبریز به ارومیه برساند، ‌آب ببیند گرچه دیگر كار نمی‌كند و تزیینی شده. دریاچه از ٥٠٠ میلیون مترمكعب آب به بیش از دو میلیارد و ٦٠٠ مترمكعب آب رسیده است. گرچه هنوز نیمه جنوبی دریاچه پرآب نشده و نمك است كه چشم را می‌زند، اما وارد شدن ٥ برابری آب به دریاچه مساله‌ای نبود كه كسی تحقق یافتن آن را در عرض ٣ سال متصور باشد. 

مدیركل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با حضور در دریاچه، ‌به چشم‌انداز احیای دریاچه اشاره كرد و اعلام كرد: با وجود كمبود اعتبارات، كار پیش رفت تا اینكه به تثبیت دریاچه رسیدیم. تمام تلاش‌های‌مان مثمر ثمر واقع شده، ‌اما هنوز راه زیادی در پیش داریم كه باید دنبال كنیم و بتوانیم این دریاچه را به تراز اكولوژیكی ١٢٧٤ برسانیم. برای این كار نیاز به اعتبار و تخصیص داریم، امیدواریم در سال ٩٦ ستاد احیا این تخصیص را به ما بدهد و بتوانیم پروژه‌ها را ادامه دهیم.  پرویز آراسته در خصوص اصلاح میان‌گذر گفت: روند پسروی آب دریاچه و تخریب اكوسیستم دریاچه ارومیه به واسطه میان‌گذر همیشه مطرح بوده و سازمان محیط زیست، مطالبه اصلاح میان‌گذر را داشت.

همگام با عزم دولت برای احیای دریاچه این پروژه هم در دستور كار قرار گرفت. با مشاوری كه هم بر محیط زیست مسلط باشد و هم عمران آب و مسائل هیدرودینامیكی را بشناسد، ‌این پروژه را مطالعه كردیم به این نتیجه رسیدند كه گزینه‌های اصلاحی باید سمت غرب دریاچه اجرا شود، ‌اما زمانی گزینه‌های اصلاحی تاثیر خواهند داشت كه تراز آبی از ١٢٧٣ بالاتر باشد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha