دكتر محمد مهدي وردي، مدير كل دفتر سلامت دهان و دندان معاونت سلامت وزارت بهداشت و درمان در گفتگو با همشهري به برنامههاي ديگر روز دندانپزشك هم اشاره ميكند: افتتاح رسمي طرح سيار ارائه خدمات پيشگيري دندانپزشكي امام علي با راهاندازي اتوبوس سياري كه حامل يونيت دندانپزشكي است.
23 فروردين روزي است كه حتي بچههايي كه سال به سال به مسواك نگاهي نمياندازند هم، دستكم چند دقيقهاي مسواك به دست ميگيرند. اما اگر وضعيت بهداشت دهان و دندان كودكان در كشور ما چندان افتخارآميز نيست، يك دليل عمده آن بودجه اندك اين بخش است.
مثال بارز آن اجراي طرح ترميم دندان شماره 6 كودكان زير 12 سال است كه از سال تحصيلي 84 بر اساس بند ج تبصره 14 قانون بودجه سال 84 اجرا شد و مطابق آن «يك دندان» شماره 6 دانشآموزان مقاطع اول و دوم ابتدايي با همكاري سازمان بيمه خدمات درماني بررسي و ترميم ميشد.
البته در سال تحصيلي 85 با تغيير در تنوع و كميت خدمات، گستره اين طرح از يك دندان به 4 دندان شماره 6 و از مقاطع اول و دوم به رده اول تا پنجم ابتدايي در سطح كشور افزايش يافت كه به گفته دكتر وردي تا آخر سال تحصيلي جاري يعني اواخر تيرماه هم اجراي اين طرح ادامه خواهد داشت.
مديركل دفتر سلامت دهان و دندان بودجه مورد نياز اين طرح را 65 ميليارد تومان اعلام ميكند كه براي سال 85، فقط 2 ميليارد تومان آن تصويب شده است. با اينحال او از اولياي دانش آموزان ميخواهد با دريافت معرفينامه از مدرسه محل تحصيل و به همراه داشتن دفترچه سازمان بيمه خدمات درماني شامل بيمه خويشفرما، روستايي و كارمندان دولت تحت پوشش اين سازمان جهت ترميم دندان كودكان خود اقدام نمايند.
رئيس اداره سلامت دهان و دندان معضل حوزه دندانپزشكي را عدم پوشش بيمهاي در بخش خصوصي و دولتي ذكر ميكند و ميگويد: هدف وزارت بهداشت حفظ دندان است، در حالي كه پوشش بيمهها در جهت حذف و كشيدن دندانهاست. بستههاي خدمتي كه ما تعريف ميكنيم بايد در جهت نگهداري دندان گروههاي هدف صفر تا 12 سال و پوشش درمانهاي ترميمي و جراحي لثه افراد 35 تا 50 سال و پوشش خدمات دندان مصنوعي افراد 65 سال به بالا باشد.
دكتر وردي اضافه ميكند: در كشور فنلاند بهداشت كاران دندان نقش اول و دندانپزشكان نقش دوم را دارند و پيشگيري مقدم بر درمان است، ولي در كشور ما اين گونه نيست. او ابراز اميدواري ميكند: با همكاري و تعامل سازمانهاي بيمهگر در خصوص تعريف بستههاي خدماتي و منابع مالي آنها به توافق برسيم يك تحول بزرگي در حوزه دندانپزشكي ايجاد خواهد شد.
رتبه سوم در شرق مديترانه
طبق آمارهاي جهاني، ايران در بين كشورهاي شرق مديترانه از نظر پوسيدگي دندان در رتبه سوم قرار دارد. مطالعات نشان ميدهد هر كودك ايراني با 5 دندان پوسيده وارد مدرسه ميشود؛ هر ايراني كمتر از يك سوم زمان استاندارد براي مسواك زدن وقت صرف ميكند و بيش از 80 درصد ايرانيان تنها به هنگام دندان درد به دندان پزشك مراجعه ميكنند.
كارشناسان ميگويند مردم بيمار ميشوند، چرا كه توان پرداخت هزينهها را به صورت آزاد ندارند. 23 سرفصل خدمات بيمهاي دندانپزشكي شامل كشيدن، جرمگيري، جراحيها، راديوگرافي و ... در ايران وجود دارد، اما خدمات پرهزينه و زيادي نظير پر كردن دندانها از هر گونه تعرفهاي به دورند؛ چرا كه سرانه بيمه دندانپزشكي هر فرد كمتر از 100 تومان است.
در حال حاضر، بيمهها فقط هزينه كشيدن دندان را پرداخت ميكنند؛ يعني فقط خدماتي كه دندان را از بين ميبرد؛ اما خدماتي كه باعث ترميم و يا حفظ بهداشت دهان و دندان ميشود، در فهرست خدماتي كه از سوي بيمه ارائه ميشوند جايگاهي ندارند.
مراكز ويژه بيماران پرخطر
دكتر محمدمهدي وردي از برنامههاي تازه دفتر سلامت دهان ودندان وزارت بهداشت به راه اندازي مركز ويژه بيماران پرخطر اشاره ميكند و ميگويد: با توجه به آن كه بيماران مبتلا به ايدز و هپاتيت به دليل بيماري خود از مراجعه به مراكز دندانپزشكي خودداري كرده يا به هنگام مراجعه حاضر به عنوان كردن بيماريشان نزد مسئولان پزشكي و بهداشتي نبودهاند، طرح راهاندازي مراكزي خاص كه صرفاً به اين قبيل بيماران خدمات ارائه دهند، از سوي دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي شكل گرفت.
اولين مركز ويژه بيماران پرخطر چندي پيش در بيمارستان امام خميني تهران آغاز به كار كرد. دكتر وردي از پيامدهاي مثبت ديگر اين اقدام را ايجاد احساس امنيت در افراد جامعه عنوان و تصريح ميكند: از ديگر مزاياي اين اقدام، آمارگيري از تعداد بيماران پرخطر است كه متأسفانه تاكنون آمار دقيقي از اين افراد در دسترس نبوده است.
تمامي مراكز دندانپزشكي، اعم از خصوصي و دولتي، بايد به دستگاه اتوكلاو مجهز باشد تا تمامي وسائل دندانپزشكي داراي قابليت استريل 100 درصد شوند و بيماران مبتلا به ايذر مراجعه كننده به مراكز درماني هم بايد به عنوان اولين و يا آخرين بيماران ويزيت شوند تا فرصتي براي استريل كردن وسايل وجود داشته باشد و نيز وسائل يكبار مصرف هم بايد دور ريخته شود.
اميد به برطرف شدن معضل بيمه دندانپزشكي
دكتر وردي ميگويد: در حال حاضر يكي از معضلات بزرگ در امر دندانپزشكي، هزينههاي بالاست و در اين راستا همكاري نكردن مراكز بيمهاي براي رفع مشكلات دهان و دندان مهمترين مشكل ما در حوزه دندانپزشكي به شمار ميآيد كه براي رفع اين معضل بايد يك عزم ملي در كشور ايجاد شود.
در كشورهاي پيشرفته 30 درصد از هزينههاي دندانپزشكي را دولت و 70 درصد را بيمههاي خصوصي پرداخت ميكنند، اما در كشور ما بيمههاي دولتي و خصوصي در اين زمينه فعال نيستند و اين عدم فعاليت هزينهها، تلفات زيادي را بر مردم تحميل ميكند.
او با تاكيد بر اينكه ارائه خدمات ارزان قيمت و با كيفيت، از سياستهاي راهبردي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي است ميافزايد: افزايش قيمتهاي جهاني مواد و هزينههاي سربار نيز از واقعيات و معضلات موجود است.
دكتر وردي براي رسيدن به سيستم ارائه خدمات مطلوب دندانپزشكي قيمت گذاري مناسب خدمات و حمايت شركتهاي بيمه براي جلوگيري از تحميل هزينههاي اضافي به بيماران را ضروري ميداند و ميگويد: بايد از افزايش هزينههايي كه بيمار از جيب خود پرداخت ميكند جلوگيري كرد. همچنين بايد زيرساختهاي لازم را براي بيمه كردن خدمات دندانپزشكي ايجاد كرد و سيستم بهداشتي و درماني به گونهاي باشد كه بيمههاي خصوصي و دولتي با تمايل فرد و با هدف رفع نيازهاي بهداشتي - درماني بيماران وارد عرضه دندانپزشكي شوند.