سلامت نیوز:فشارخون بالا یا به‌اصطلاح علمی‌تر «پرفشاری خون»، ازجمله بیماری‌های شایع، مزمن و عودکننده‌ای است که خودش به‌تنهایی زمینه‌ساز بیماری‌های دیگری نیز می‌شود. بااین‌حال، این بیماری در عصر حاضر قابل پیشگیری است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو ،در سال‌های اخیر، بیماری فشارخون بالا گسترش فراوانی یافته است؛ به‌طوری که در هر خانواده بزرگ، حداقل یک نفر با این بیماری دست‌‌وپنجه نرم می‌کند.
با‌توجه‌به آخرین آمارهای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، در ایالات متحده آمریکا حدود یک نفر در هر سه نفر بزرگسال فشارخون بالا دارد که معادل حدود 75میلیون نفر است. برآوردهای وزارت بهداشت هم نشان می‌دهد در ایران، ۹۷هزار نفر در سال ۱۳۹۶ دراثر بیماری‌های مرتبط با فشارخون بالا جان خود را از دست داده‌اند. این بیماری زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که بدانیم در ۲۵ سال گذشته، شیوع پرفشاری خون در ایران حدودا سه‌برابر شده است.
اگر فشارخون بالا درمان نشود، می‌تواند به بیماری‌های شدید، ازجمله نارسایی قلبی، از‌دست‌دادن بینایی، سکته مغزی و بیماری کلیوی منجر شود. سردرد، تاری و اختلال دید، درد قفسه سینه، سرگیجه و تنگی‌نفس هنگام فعالیت، برخی از علائمی است که می‌تواند نشانگر فشارخون بالا باشند؛ اما در بسیاری از مواقع، فشارخون بالا تا سال‌ها نشانه‌ای از خود بروز نمی‌دهد.
پس اندازه‌گیری دوره‌ای و منظم فشارخون را باید انجام دهیم. گاهی هم این بیماری خود به‌دنبال بیماری دیگری اتفاق می‌افتد و درصورتی‌که بیماری اول کنترل یا درمان شود، می‌توان فشارخون را هم کنترل کرد. اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان دچار بیماری فشارخون هستید یا احتمال می‌دهید در آینده با این بیماری روبه‌رو شوید، ادامه این گزارش را بخوانید تا بدانید چگونه می‌توانید از بروز این بیماری جلوگیری یا درصورت ابتلا، آن را
مهار کنید.
مهارت‌های زندگی را بیاموزیم
گفته می‌شود فشارخون بالا به‌دلیل ایجاد تغییرات وسیع و طولانی‌مدت در رفتارهای مربوط به سبک زندگی، ازنظر درمانی اختلالی مشکل‌ساز محسوب می‌شود.
همچنین، این بیماری ارتباط دوسویه‌ای با برخی بیماری‌ها، مانند اضطراب دارد؛ به‌طوری که افرادی که استرس، اضطراب و افسردگی بیشتری دارند، احتمال ابتلا به فشارخون در آن‌ها بیشتر است. درمقابل، فشارخون مزمن نیز می‌تواند به افزایش اضطراب و افسردگی کمک کند.
در سال‌های اخیر، روان‌شناسان راهکارهای مؤثری به بیماران فشارخون ارائه داده‌اند تا بتوانند بر بیماری‌های ثانویه‌ای مانند اضطراب و افسردگی غلبه کنند که علت‌ومعلول فشارخون هستند.
موارد بسیاری وجود دارد که می‌تواند هم درکنار عوامل دیگر موجب بروز فشارخون شود و هم میزان فشارخون را افزایش دهد. یکی از مهمترین عوامل «استرس» است. فشارهای روانشناختی می‌تواند باعث واکنش‌های جسمانی گوناگونی در دستگاه گردش خون شود که درصورت تداوم، احتمال وقوع بیماری‌های جسمی مزمن، ازجمله بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.
مطالعات متعددی که روی ارتباط میان بیماری‌ها و دغدغه‌های روحی-روانی انجام‌شده نشان می‌دهد افرادی که استرس، اضطراب و افسردگی بیشتری تجربه می‌کنند، احتمال ابتلا به فشارخون در آن‌ها افزایش پیدا می‌کند.
به‌عبارت‌دیگر، کسانی که به فشارخون بالا دچارند یا افزایش فشارخون آن‌ها ناشی از موقعیت‌های استرس‌آفرین زندگی است، به‌دلیل آنکه معمولا فاقد مهارت‌های شناختی و رفتاری در کنترل رویدادهای فشارزای محیطی هستند، زمینه آن را دارند تا براثر رویدادهای مختلف زندگی به مرحله بحرانی افزایش خون برسند.
بنابراین، بیماران هم‌زمان با درمان‌های رایج دارویی، آموزش‌های لازم برای کنترل عواطف و مدیریت بحران در زندگی را باید دریافت کنند. هرچه افراد کنترل و تسلط بیشتری بر محیط زندگی، به‌ویژه شرایط استرس‌آفرین زندگی داشته باشند، احساس خودباوری و رضایت درونی در آن‌ها بیشتر می‌شود.
با میوه‌ها دوست باشیم
با آنکه هنوز درمان قطعی برای درمان فشارخون مزمن ارائه نشده، مجله «مدیکال نیوز تودی» به‌تازگی خبر داده برخی میوه‌ها می‌توانند فشارخون را کاهش دهند. براساس این پژوهش علمی، زغال‌اخته، انگور قرمز، بادام‌زمینی و بعضی از منابع طبیعی رزوراترول ممکن است بتوانند میزان فشارخون را کاهش دهند.
با چاقی مبارزه کنیم
چاقی و داشتن اضافه‌وزن از عوامل مؤثر در بروز «پرفشاری خون» است. اضافه‌وزن یا چاقی بیشتر احتمال دارد ابتلا به فشارخون بالا را افزایش دهند؛ همان‌طورکه این عوامل زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های دیگر هم هستند.
بازهم توصیه به ورزش
فقدان ورزش و داشتن شیوه زندگی بی‌تحرک باعث افزایش فشارخون بالا می‌شود. پس بهتر است تا درگیر بیماری نشده‌اید، ورزش روزانه را در برنامه زندگی خودتان قرار دهید و اگر بیمار هستید، ورزش را جدی‌تر بگیرید.
مردان پیشتاز در فشارخون بالا
در بیماری فشارخون بالا، جنسیت و سن هم تأثیرگذار هستند. به‌گفته محققان، فشارخون بالا در مردان بالغ بیشتر از زنان بالغ است. بااین‌حال پس از 55سالگی، خطر نسبی پرفشاری خون در زنان افزایش می‌یابد.
سیگار و الکل ممنوع
مصرف سیگار و تنباکو باعث کاهش رگ‌های خونی و درنهایت، ابتلا به فشارخون بالا می‌شود. سیگار میزان اکسیژن خون را کاهش می‌دهد؛ بنابراین، قلب پمپاژ می‌شود تا جبران شود و باعث افزایش فشارخون می‌شود. افزون‌براین، مصرف بیش‌ازحد الکل هم باعث افزایش فشارخون، افزایش ضربان قلب، سکته مغزی و ضربان قلب نامنظم می‌شود.
رژیم غذایی خود را اصلاح کنیم
بیماری فشارخون جزو بیماری‌هایی است که تغذیه در کنترل یا عود کردن آن بسیار مؤثر است. بسیاری از متخصصان مراقبت‌های بهداشتی می‌گویند رژیم غذایی حاوی چربی و نمک به افزایش خطر ابتلا به فشارخون بالا منجر می‌شود. بااین‌حال، اکثر متخصصان تغذیه بر این باورند که مشکل نوع چربی است نه مقدار.
آن‌ها می‌گویند منابع گیاهی چربی مانند آوکادو، آجیل، روغن زیتون و روغن امگا سالم هستند. درمقابل، چربی‌های اشباع‌شده و چربی‌های ترانس که در غذاهای حیوانی و فرآوری‌شده رایج هستند، برای سلامتی مضر هستند. بیش از 50درصد از افراد مبتلا به فشارخون بالا کلسترول بالا نیز دارند. رژیم غذایی حاوی مقدار زیادی چربی ناسالم می‌تواند باعث ایجاد کلسترول در شریان‌ها شود.
استرس دشمن سلامتی شماست
همان‌طورکه قبلا هم اشاره کردیم، استرس می‌تواند بر میزان فشارخون اثر منفی بگذارد؛ اما این استرس لزوما مشاهده‌شدنی نیست. بسیاری از افراد هستند که ظاهری آرام دارند؛ اما به استرس ذهنی یا وسواس فکری مبتلایند.
این افراد باید به‌سرعت تحت‌درمان روان‌پزشک قرار گیرند؛ چراکه استرس می‌تواند تأثیر شدیدی بر فشارخون بگذارد؛ به‌ویژه هنگامی‌که بیماری مزمن است. همچنین، عوامل تنش‌زای اجتماعی-اقتصادی و روانی-اجتماعی نیز نقش بسزایی در تغییر فشارخون دارند. افزون‌براین، همین استرس می‌تواند عاملی برای رفتارهای غلط و پرخطر برای بیماری باشد. یافته‌های علمی مبیّن آن است که استرس بیش‌ازحد ممکن است به اقداماتی منجر شود که خطر ابتلا به فشارخون بالا را افزایش می‌دهد؛ مانند مصرف بیشتر مقادیر الکل.
دیابت را جدی بگیریم
افراد مبتلا به دیابت در خطر ابتلا به فشارخون بالا قرار دارند. بااین‌حال، استفاده‌نکردن از انسولین زیرنظر پزشک و کنترل قندخون می‌تواند خطر درازمدت افراد مبتلا به دیابت نوع 1 را درمعرض فشارخون بالا قرار دهد. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 هم درنتیجه قندخون بالا و نیز عوامل دیگر مانند داروهای خاص، بیماری‌های قلبی-عروقی، اضافه‌وزن و چاقی درمعرض خطر ابتلا به فشارخون بالا هستند.
بارداری و آپنه‌خواب تهدیدی برای بیماران فشارخونی
بارداری در برخی زنانی که مستعد بیماری فشارخون هستند یا فشارخون مزمن دارند، می‌تواند عامل تشدیدکننده این بیماری باشد. پره‌اکلامپسی نوعی اختلال جفتی است که می‌تواند فشارخون را به سطوح خطرناک افزایش دهد. همچنین، آپنه‌خواب بیماری دیگری است که می‌تواند زمینه‌ساز فشارخون شود. این اختلال خواب باعث می‌شود افراد هنگام خواب، خواب خود را متوقف کنند و همین امر ممکن است به فشارخون بالا منجر شود.
نظر شما