سلامت نیوز:اوایل بهمن ماه سال گذشته، بمنظور بررسی وضعیت تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی به سراغ مدیرکل اداره تجهیزات پزشکی رفتیم.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از نشریه درمان یاب،  در یک نشست صمیمانه با دکتر رضا مسائلی در خصوص مهمترین چالش ها و دستاوردهای اداره کل تجهیزات پزشکی گفتگو کردیم.

 هرچند که با تغییر رئیس اداره کل تجهزات پزشکی، امروز علیرضا مسایلی، در قامت رئیس مرکز رشد فناوری مواد و تجهیزات دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران مشغول به خدمت هستند، ولی گفتگوی صورت گرفته، خواندنی و جذاب است


مقایسه حوزه تجهیزات پزشکی و حوزه دارو

تعداد شرکت های واردکننده، در حوزه دارو حدود ۱۰۰ شرکت و در حوزه تجهیزات پزشکی ۲۲۰۰ شرکت است، تعداد نمایندگی در حوزه دارو ۳۰۰ نمایندگی و در تجهیزات پزشکی ۷۱۰۰ است. آنجا ۳ هزار قلم دارو است و اینجا ۲۸۰ هزار قلم کالاست. در حوزه دارو، تعداد تولیدکنندگان حدود ۹۶ شرکت است که عمدتاً هم دولتی یا خصولتی هستند، اما اینجا قریب به ۱۰۰۰ شرکت تولیدکننده داریم که ۵۶۰ عدد آن الان در بازار است و الباقی شرکت هایی هستند که در حال سیر مراحل تجاری سازی و اخذ پروانه ساخت هستند.

نمایشگاههای تجهیزات پزشکی و دارویی باهم تفاوت های قابل ملاحظه ای دارند. اندازه نمایشگاه، تعدد حوزه ها، شرکت های مختلف، تکنولوژی های مختلف در حوزه تجهیزات پزشکی، با توجه به ماهیت آنها بسیار گسترده تر و وسیع تر است.

با صراحت عرض می کنم که حوزه تجهیزات پزشکی در مقایسه با دارو، مظلوم و مغفول واقع شده و متأسفانه تجهیزت پزشکی زیر چتر دارو دیده شده است. و این موضوع با توجه به پتانسیل عظیمی که در ابعاد مختلف در حوزه تجهیزات پزشکی وجود دارد، باید تغییر کند. منظور نظر بنده بی توجهی به حوزه دارو و یا مثلاً اولویت دادن به تجهیزات پزشکی نیست بلکه منظور این است که اولویت قرار دادن دارو نباید باعث غفلت سیاستگذاران از پتانسیل های فراوان این حوزه گردد.

ما در حوزه دارویی با یک انحصار نهادینه شده ی قانونی مواجه هستیم. قوانین و مقررات به گونه ای نوشته شده که دارو بر تجهیزات غالب شده است. این انحصار باعث شده که حتی ظرفیتهای فراوان موجود در حوزه دارو، علیرغم وجود نیروی انسانی توانمند و با استعداد در حوزه داروسازی و وجود قریب به ۲۰ دانشکده داروسازی، آن چنانکه شایسته است رشد و توسعه نیابد.

این انحصار نهاد قانونی، باعث شده که بهجای ایجاد فضای رقابتی، دارو سهمش را از بازار تا حدودی مشخص کند و درآمدش را تااندازهای تضمین کند، به این دلیل تولیدکنندگان دارو، اساساً و عمدتاً حوصله وارد شدن به مباحث صادراتی و رقابت در بازارهای بین المللی را نداشته باشند .

در حوزه تجهیزات پزشکی ظرفیت های زیادی وجود دارد که باید در کشورمان گفتمانسازی شود ولی متأسفانه مورد توجه قرار نگرفته است. شاهد هستیم که حتی رئیس جمهور برای افتتاح خط تولید یک فرمولاسیون دارویی حضور پیدا میکند ولی در حوزه تجهیزات پزشکی، این گفتمان سیاسی ایجاد نشده و نهایتاً قد فعالان این حوزه به مدیر کل تجهیزات پزشکی برای افتتاح خطوط تولیدی خود می رسد.

بررسی های مختلف باید نسبت به این مسئله صورت بگیرد که چرا تجهیزات پزشکی تا این حد در فضای فکری سیاستگذاران حوزه سلامت کشورمان، مهجور مانده است. برخی افراد به محض شنیدن نام تجهیزات پزشکی به یاد کلماتی نظیر مافیا، قاچاق، تقلبی، بیکیفیت، چهارراه جمهوری میافتند، در صورتی که باید عناوینی همچون نوآوری، فناوری، صادرات، نیروهای جوان، افراد نخبه و توانمند، استعدادهای طلایی  به ذهنها خطور کند ولی متأسفانه این انگارهسازی صورت نگرفته است.

ازلحاظ رسانه و مدیا، حوزه دارویی قوی تر عمل کرده است. آنها توجه ویژهای به قدرت رسانه و گفتمان سازی دارند. آنها از ابزارهای مختلف از قبیل نشریه، سایت و کانال بهره برداری کردهاند ولی حوزه تجهیزات پزشکی، خیلی به این موضوع وارد نشده است و از این مسیر آسیب هم دیده است. به نظر من، خود فعالین فعال در حوزه تجهیزات پزشکی باید باهم افزایی، به سمت رسانه داری حرکت کنند تا بتوانند صدایشان را به مسئولان برسانند.

دشواریهای مدیریت تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی

طیف خیلی وسیع و گستردهای از تکنولوژی های مختلف در حوزه سلامت، موج تنوع محصولاتی را ایجاد کرده که باعث پیچیده شدن و سخت شدن مدیریت این حوزه می شود. در دنیا حدود ۵۵۰ هزار قلم وسیله پزشکی شناسایی و ثبت شده و در کشور ما ۲۸۰ هزار قلم کالا به ثبت رسیده است. وقتی می خواهید ۲۸۰ هزار قلم کالا را مدیریت کنید، مدیریت تأمین و توزیع را انجام دهید، بحث تولید را مدیریت کنید، اینها کار خیلی سنگین و متراکمی است که ما در این مدت تلاش کردیم انجام دهیم.

در حوزه دندانپزشکی هم با توجه به اینکه حدود ۳۰ هزار دندانپزشک در کشور فعالیت می کنند، ظرفیتهای قابل توجهی در کشور وجود دارد و به موازات آن، با توجه به اینکه بر اساس قانون، وزارت بهداشت متولی تأمین، تولید، توزیع، واردات و صادرات مواد و تجهیزات پزشکی است، این موضوع بار کاری سنگینی ایجاد میکند.