به گزارش سلامت نیوز به نقل از فارس،طبق اعلام متخصصان بهداشت حرفه‌ای، طی ۳۵ سال گذشته، تعداد موارد حیوان گزیدگی در ایران به بیش از ۱۵ برابر افزایش یافته و به رقم نگران‌کننده‌ای مانند ۳۰۰ هزار مورد در سال رسیده است. این افزایش، در کنار گزارش‌های مرگ ناشی از هاری، نشان از ضرورت توجه ویژه به این بیماری دارد.

هاری، یک بیماری مرگ‌بار و قابل پیشگیری

هاری یک بیماری ویروسی است که معمولاً از طریق گزش یا تماس با بزاق حیوانات آلوده، به انسان منتقل می‌شود. این بیماری عمدتاً به دلیل بروز عفونت در سیستم عصبی مرکزی، کشنده است و به محض ظهور علائم بالینی، درمانی برای آن وجود ندارد.

انتقال هاری:
اصلی‌ترین راه انتقال این بیماری، گزش توسط حیوانات آلوده، به ویژه سگ‌ها، روباه‌ها و گربه‌ها است. ویروس هاری در بزاق این حیوانات ۳ تا ۱۰ روز پیش از ظهور علائم بالینی وجود دارد و می‌تواند به راحتی منتقل شود. پس از گزش، محل زخم ممکن است احساس سوزش یا مورمور داشته باشد و پس از آن علائمی مانند تب، لرز، سردرد، ضعف، درد عضلانی و در مراحل پیشرفته، ترس از آب و انقباضات عضلانی به وجود می‌آید.

افزایش موارد مرگ بر اثر هاری در ایران

آراسب دباغ‌مقدم، متخصص بهداشت عمومی، اعلام کرد که در سال گذشته و ابتدای سال 1404، حدود ۴۰۹ هزار مورد حیوان گزیدگی گزارش شده است که در این بین، ۲۴ نفر به دلیل ابتلا به هاری جان خود را از دست داده‌اند. علت اصلی این مرگ‌ها، مراجعه نکردن به موقع به مراکز درمانی و عدم تکمیل واکسیناسیون پیشگیرانه ذکر شده است.

وی در ادامه به افزایش بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان، مانند تب مالت و سیاه‌زخم، اشاره کرد و گفت: «رعایت اصول بهداشتی، واکسیناسیون دام‌ها و جلوگیری از تماس با حیوانات مشکوک به بیماری، مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از بیماری‌های زئونوز هستند.»

نمونه‌های مرگ ناشی از هاری

دباغ‌مقدم به یک مورد دلخراش اشاره کرد که در آن یک بانوی روستایی پس از تماس با لاشه مرغ آلوده به ویروس هاری، به بیماری هاری مبتلا شد و علیرغم هشدارهای بهداشتی، به موقع به مرکز درمانی مراجعه نکرد. این فرد پس از بروز علائم بیماری بیش از یک ماه بعد به بیمارستان منتقل شد، اما در آن زمان، بیماری به حدی پیشرفته بود که درمان مؤثر ممکن نبود و او جان خود را از دست داد.

اقدامات پیشگیرانه و درمان فوری

برای پیشگیری از هاری، دباغ‌مقدم تأکید کرد که در صورت گزیده شدن توسط هر نوع حیوان، باید بلافاصله محل گزش را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با آب و صابون شستشو دهید و سپس به مراکز درمانی مراجعه کنید. واکسیناسیون ضد هاری، همراه با تزریق سرم و شستشوی محل گزش، درمان‌های اصلی برای پیشگیری از بیماری هستند. وی همچنین اشاره کرد که در حال حاضر، بیش از ۷۰۰ مرکز پیشگیری پس از مواجهه با هاری در سراسر کشور فعالیت می‌کنند.

راه‌های انتقال هاری و اهمیت مراقبت‌های بهداشتی

به گفته این متخصص، ویروس هاری تنها از طریق گزش حیوانات آلوده منتقل نمی‌شود، بلکه آلودگی به زخم‌ها یا تماس با بزاق حیوانات هار نیز می‌تواند موجب انتقال این بیماری شود. دباغ‌مقدم همچنین نسبت به تنفس هوای آلوده به ویروس در محیط‌های آزمایشگاهی نیز هشدار داد.

لزوم مدیریت بهتر سگ‌های ولگرد

دباغ‌مقدم با اشاره به اهمیت کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد که از اصلی‌ترین منابع انتقال هاری هستند، خواستار اقدام جدی مسئولان در مدیریت این حیوانات شد و گفت: «برای مبارزه با هاری، باید از روش‌های موفق و آزموده شده در کشورهای پیشرفته استفاده کنیم.»

بیماری هاری هنوز یکی از تهدیدهای جدی برای سلامت عمومی در ایران است. با توجه به کشندگی بالای این بیماری، انجام واکسیناسیون به موقع، رعایت اصول بهداشتی، و مراجعه فوری به مراکز درمانی در صورت گزش، می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد.