به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،بر اساس تعریف سازمان جهانی بهداشت، سلامت تنها به معنای نبود بیماری نیست، بلکه برخورداری از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است. در ایران، این حق از طریق شبکه گسترده خدمات بهداشتی دولتی و بیمارستان‌های عمومی تا حدودی تأمین می‌شود. اما بخش خصوصی، که قرار بود مکمل این نظام باشد، امروز در برخی موارد به رقیبی غیرقابل دسترس تبدیل شده است.

بیمارستان خصوصی؛ سودآوری یا سلامت‌محوری؟

تجربه مراجعه به بیمارستان‌های خصوصی برای بسیاری از بیماران ایرانی با یک شوک مالی آغاز می‌شود: هزینه‌ اقامت شبانه در بخش NICU بیمارستان خصوصی تا ۱۸ میلیون تومان می‌رسد؛ مبلغی که از توان ۸۰ درصد مردم فراتر است. اغلب مراجعه‌کنندگان به این مراکز یا تحت پوشش بیمه‌های تکمیلی گران‌قیمت هستند یا ناچارند برای سلامت عزیزان‌شان دست به فروش دارایی بزنند.

در عین حال، بررسی‌های میدانی و نقل‌قول‌های مردمی نشان می‌دهد که در بسیاری از این مراکز، تجویز خدمات القایی و آزمایش‌های غیرضروری تبدیل به یک رویه رایج شده است.

تصویری آماری از شکاف درمانی

• ۸۰٪ خدمات بستری کشور توسط بیمارستان‌های دولتی ارائه می‌شود.

• ۲۰٪ خدمات بستری سهم بیمارستان‌های خصوصی است؛ هرچند سهم این مراکز در ویزیت و خدمات سرپایی بسیار بیشتر است.

• تنها ۱۵ تا ۱۷٪ مردم با استفاده از بیمه تکمیلی می‌توانند به بیمارستان‌های خصوصی مراجعه کنند.

• حدود ۴٪ مراجعه‌کنندگان هزینه درمان در این مراکز را بدون بیمه و از جیب خود می‌پردازند.

از اورژانس تا اتاق عمل؛ روایاتی از خدمات القایی

از کودک دچار دل‌درد ساده که در یک بیمارستان خصوصی نیازمند «جراحی فوری» تشخیص داده شد، اما در نهایت با تشخیص یک پزشک دولتی صرفاً به استراحت و دارو نیاز داشت؛ تا کودک مبتلا به عارضه مغزی که برای «جراحی فوری مشکوک» ده‌ها میلیون تومان از خانواده‌اش درخواست شد، اما هنوز بعد از سه سال بدون عمل جراحی زندگی عادی دارد — این نمونه‌ها تنها گوشه‌ای از دغدغه‌های عمومی نسبت به سودگرایی در بیمارستان‌های خصوصی است.

بیمارستان خصوصی؛ خدمات لوکس، نگاه تجاری

در بسیاری از بیمارستان‌های خصوصی، بیماران حتی پیش از ویزیت پزشک، به بخش ارجاع و هزینه اقامت شبانه آن‌ها اخذ می‌شود. استفاده از تجهیزات پزشکی برند، خدمات پاراکلینیکی گسترده، مشاوره‌های تخصصی تکراری و بستری‌های بی‌نیاز، بخشی از رویه‌هایی است که هزینه نهایی را گاه نجومی می‌کند.

چرا خدمات القایی گسترش یافته‌اند؟

چند عامل کلیدی در گسترش خدمات غیرضروری در بخش خصوصی شناسایی شده‌اند:

• فقدان نظارت مؤثر بر تجویزها و فرآیندهای بستری

• وابستگی درآمد پزشک و بیمارستان به تعداد خدمات و روزهای بستری

• پوشش هزینه‌ها توسط بیمه‌های تکمیلی که مانع حس‌کردن فشار مالی توسط بیمار می‌شود

• نبود تعرفه‌گذاری و شفافیت برای خدمات پاراکلینیکی و مشاوره‌ای

نقش دولت؛ از نظارت تا بازتعریف نقش بیمارستان خصوصی

بی‌تردید، هیچ سرمایه‌گذاری بدون چشم‌انداز سود وارد حوزه درمان نمی‌شود. ساخت یک تخت بیمارستانی امروز تا ۱۰ میلیارد تومان هزینه دارد. اما پرسش اصلی اینجاست: آیا اصول اخلاق پزشکی باید در سایه ملاحظات تجاری رنگ ببازد؟

دولت باید در کنار توسعه بیمارستان‌های دولتی، بر شفاف‌سازی تعرفه‌ها، تقویت نظام ارجاع، کنترل خدمات القایی و استانداردسازی فرآیند درمان در مراکز خصوصی تمرکز کند.

جمع‌بندی: درمان، تجارت نیست

اگرچه اقتصاد درمان، واقعیتی انکارناپذیر است، اما نباید سلامت مردم قربانی سود شود. نظام درمان خصوصی می‌تواند مکمل مهمی برای بهبود سلامت عمومی باشد، به شرط آنکه تحت نظارت مؤثر، با شفافیت و پایبند به اخلاق حرفه‌ای عمل کند.