به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران، جالب است بدانید که دولت ها در ساخت هیچیک از آبانبارها دخالتی نداشتهاند و همه آنها با کمک مردم و خیران ساخته شده است. با وجود منفعتهای زیادی که این آبانبارها برای شهر دارند حتی در صورت تخریب و مشکل، بازهم خیران با کمک مالی به مرمت آنها اقدام میکنند؛ در صورتی که ساخت و حتی مرمت آنها صدها میلیون هزینه دربردارد.
اهالی میگویند اینجا هر بارانی میتواند به سیل تبدیل شود و رودخانه را طغیانی کند اما با وجود اینکه سیل از دو مسیر به سمت شهر سرازیر میشود اما هیچوقت در معابر، آبگرفتگی ایجاد نمیشود، چون آبانبارها در مسیر سیل ساخته شده و به هم اتصال دارند. یعنی وقتی یک آبانبار پر میشود، سرریز آب وارد آبانبار بعدی میشود.
بارشهای این روزهای جنوب فارس در شهرهایی چون لارستان را هم همین مهندسی آب کنترل کرده و میکند. مهندسانی که امکانات امروز را نداشتند اما با جغرافیای سرزمین خویش آشنا بودند و میدانستند در سرزمین خشک و نیمهخشک ایران باید آب را در دل زمین نگاه داشت. حالا، هم شهر را از سیل دور داشتهاند و هم کمبود آب را با آبانبارهای لبریز از سیل جبران کردهاند.
با وجود اینکه در هر استان سدهایی نیز ساخته شدهاند که برای مصرف آب آشامیدنی مورد استفاده قرار میگیرند اما از آنجا که نوع ساخت آنها با آبانبارها متفاوت است هیچگاه نتوانستهاند جای این آبانبارها را گرفته و آنها را با گذر زمان حذف کنند، چراکه حتی آب درون سد با آبانبارها که با آب شیرین باران پر شده، بسیار متفاوت بوده و سختی آب سد را ندارد.مصالح به کار رفته در مخزن این آبانبارها سنگ و ساروج است و در سقف آن از داخل، سنگ و ساروج و از بیرون برای خنک بودن از گچ و کاهگل استفاده شده است.
مسئول میراث فرهنگی شهرستان لارستان درباره وضعیت آبانبارها پس از بارشهای باران طی روزهای اخیر میگوید: سیل در شهرستان لارستان رخ نداده است فقط طی این روزها بارندگی داشتیم که موجب پر شدن آبانبارهای این شهرستان شد.محمد ابراهیم کیان افزود: آبانبارها، آب آشامیدنی منطقه لارستان را تأمین میکنند که معمولاً با بارندگیهایی که در فصل زمستان میشود پر و مورد استفاده مردم قرار میگیرد. این آبانبارها در طول سال با بارندگیها، پر و خالی میشوند و سالهایی که بارندگی نداشته باشیم آب این آبانبارها به حداقل میرسد.
وی اظهار داشت: در مجموع در مناطق لارستان، خُنج، اوز، گراش و جویم حدود 5هزار آبانبار وجود دارد و برای مصارف آشامیدنی و نیز دامی که معمولاً در صحراهای اطراف ساخته شدهاند، مورد استفاده قرار میگیرد. البته بیشتر آبانبارها برای مصرف آشامیدنی است. وی در مقایسه و تفاوت آبانبارها با سدهایی که امروزه ساخته میشود، اظهار داشت: آبانبار با سد کاملاً متفاوت است. آبانبارها به صورت پلان دایرهای یا مستطیلشکل ساخته شدهاند و سقفی گنبدی شکل دارند که موجب میشود آب را خنکتر کند. همچنین این سقف گنبدی شکل، استحکام بنای آبانبار را تأمین میکند.
کیان افزود: با توجه به اینکه آبانبارها بیشتر برای مصرف خوراکی انسان کاربرد دارد بنابراین هر وقت لازم باشد در دسترس مردم است چون آبانبارها در فواصل نزدیک به شهر هستند و حتی تعداد زیادی از آنها در داخل شهر نیز وجود دارند، اما سدها معمولاً در خارج از شهر ساخته میشوند.
وی ادامه داد: آب داخل آبانبارها تمیزتر است چون مسقف بوده و هر ساله نیز کلرینه میشوند. از آنجا که روی آبانبار بسته است و با تور پوشیده شده است، آب آن دچار آلودگی احتمالی و ناشی از ورود حیوانات به داخل آنها نمیشود.مسئول میراث فرهنگی شهرستان لارستان اظهار داشت: در داخل شهر 150آبانبار وجود دارد که همانند دیگر آثار قدیمی دچار تخریب میشوند لذا در صورت تخریب، مورد بازسازی قرار میگیرند. البته سقف تعدادی از این آبانبارها تخریب شده و قابل استفاده نیستند اما اکثر آنها برای آب آشامیدنی قابل استفاده هستند.
وی تصریح کرد: انجمنی با عنوان «انجمن حفظ و احیای آبانبارها» داریم که این انجمن طی 2سالونیم اخیر 50 آبانبار آسیبدیده و تخریبشده را مرمت کرد.مسئول میراث فرهنگی شهرستان لارستان گفت: از شاخصترین آبانبارهایی که در این شهرستان نیاز به مرمت داشتند و هماکنون توسط این انجمن نوسازی شدهاند میتوان به آبانبارهای «سید جعفری»، «قنبرعلی بیگ»، «حاج غلامرضا معتمد» و «پیرغیب» اشاره کرد.وی با اشاره به ضرورت مرمت و نوسازی آبانبارهای تخریب شده، افزود: آبانبارهایی که توسط انجمن حفظ و احیای آبانبارها مرمت شده با هزینه دولتی انجام نشده و با کمک خیران و نیکوکاران صورت گرفته است.
نظر شما