جعفر بای، محقق و پژوهشگر آسیب های اجتماعی درخصوص آینده اندیشی جوانان در گفتوگو با برنا، عنوان کرد: آینده جاییست که امروز آن را میسازیم. آیندهنگری به عنوان یک خصلت پسندیده در جامعه بشری مورد تاکید همه بزرگان است. نگاه به افقهای دور که قرار است فتح شود، به ما کمک میکند تا امروز گامهایمان را به درستی برداریم و فعالیتهای خویش را هدفمند ساخته و در مسیر حرکت دچار انحراف نشویم. آینده نقطهای است که قرار است به آن برسیم. پس جایی که قرار است به آن ورود پیدا کنیم، باید دقیقا مورد شناسایی قرار گیرد و چگونگی آن نیز مورد ارزیابی و توجه کامل باشد.
وی گفت: از این رو بحث جدیدی تحت عنوان آینده شناسی مطرح میشود. امروزه یکی از موضوعات اساسی زندگی بشری کسب مهارت آینده شناسی است. چه تصویری از آینده داریم؟ چقدر با ویژگیهای آینده آشنا هستیم؟ اخبار و اطلاعات ما از آینده به چه میزان است و هزاران سوال دیگر که درباره آینده شناسی به آنها پرداخته میشود.
بای تاکید کرد: برای شناخت هر چه بهتر آینده لزوما میبایست آینده پژوهی انجام شود. موضوع دیگری که به ما کمک میکند تا شناخت عمیقی از آینده پیدا کنیم، اینکه شناخت از آینده چقدر با واقعیتها انطباق دارد و چقدر آرمانی و خیالی است. به هر حال دانش و مهارت آینده شناسی به ما کمک میکند تا آینده را به دقت مورد شناسایی قرار داده و با همه ابعاد و ارکان آن آشنا شویم.
بای ادامه داد: پس از شناخت آینده این سوال مهم مطرح میشود که آینده را چه کسی میسازد؟ آیا افراد در زمان حال مشغول ساختن آینده خویش هستند یا اینکه دستی از دامن غیب آینده را برای آنان ترسیم میکند و ناگزیر انسانها محکوم به قبول آن میشوند.
پژوهشگر آسیب های اجتماعی همچنین خاطرنشان کرد: واقعیت این است که آینده محصول تلاش و کوشش حال ماست. ما با کار و فعالیت ضمن اینکه زمان حال خویش را سپری میکنیم، در واقع آینده خویش را نیز طراحی و ترسیم مینماییم.
وی همچنین افزود: مبحث جدیدی تحت عنوان آینده نگاری مطرح میشود. آینده در دستان ماست. ما با فعالیتهای زمان حالمان آینده را آنگونه که باید باشد، مینگاریم. نگارش آینده به دستان عناصر انسانی در زمان حال ساخته و پرداخته میشود و هیچگاه دست پنهان و غیبی از بیرون به این اقدام نمیپردازد.
بای تصریح کرد: اینکه چه نوع آینده ای در انتظار ماست تلاش و فعالیت امروزمان آن را مشخص میکند. انسان ها هیچ گاه محکوم به پذیرش آینده تحمیلی دگرساخته نیستند. بلکه بی شک آینده هر کسی محصول تلاش و کوشش زمان حال ایشان است.
این پژوهشگر به اینکه آینده در زمان حال ساخته و پرداخته میشود، اشاره کرد و آینده را در چگونگی زمان حال دانست و تصریح کرد: به طور کلی 2 نوع آینده برای افراد میتوانیم متصور شویم. گروهی که کار و فعالیت فراوانی دارند، یقینا آینده ای روشن و خوب را به ارمغان خواهند برد ولی گروهی که با تنبلی و سستی گامهای مطلوبی را در زندگی بر نمیدارند، مطمئناً آینده ای تیره و تار در انتظار آنها خواهد بود.
وی افزود: در واقع انسان ها درباره مداخله در آینده خویش به 2 دسته کلی تقسیم میشوند، گروهی که آینده خویش را به دست گرفته و با تلاش و کوشش آینده را آنگونه که میخواهند میسازند و گروهی دیگر که تسلیم آینده تحمیلی میشوند و هیچ نقشی در چگونگی تعیین آینده خویش ندارند و با سستی و رخوت هیچ مداخلهای در آینده خویش نمیکنند.
این محقق آسیب های اجتماعی در خاتمه، اظهار داشت: آینده سازی همیشه متعلق به قشر زحمت کش و فعال است. عناصر ضعیف و تنبل، تسلیم آینده میشوند و عناصر فعال آینده خویش را میسازند. آنان که در آینده سازی خویش مداخله مستقیم دارند آینده ای روشن و شفاف به انتظار آنان است. آنان به آینده امیدوارند و به آن تعلق داشته و با اعتماد به نفس به استقبال آن میروند. ولی گروه دوم که هیچ گونه مداخله ای در آینده خویش ندارند آینده تیره و تاری را باید پذیرا باشند.
وی خاطرنشان کرد: آنان هیچ شناختی از آینده خویش ندارند و با نگرانی روزگار میگذرانند و امید به آینده نداشته که مبادا دچار بدبختی و بیچارگی شوند. بر همین اساس، بر همه متولیان تعلیم و تربیت لازم است که آیندهنگری را به همراه آینده شناسی با آینده پژوهی برای آینده سازی به جوانان آموزش دهند.
نظر شما